Bị người khác mang sổ đỏ đi cầm cố có kiện đòi được không?

Bị người khác mang sổ đỏ đi cầm cố có kiện đòi được không? Tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu khi cầm sổ đỏ của người khác đi cầm cố.

Tóm tắt câu hỏi:

Sổ đỏ của gia đình tôi bị mợ tôi (tức vợ của cậu tôi) lấy mà chưa xin phép đi cầm cố tại nhà bà A với 1 số tiền lớn. Hiện mợ đã vỡ nợ và bỏ trốn, nhà tôi thì không liên quan gì đến số tiền đó. Vậy bây giờ tôi muốn lấy lại sổ đỏ thì phải làm thế nào? Xin cám ơn.

Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật dân sự – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Căn cứ pháp lý:

Bộ luật dân sự 2015

2. Giải quyết vấn đề:

Tại Điều 117 Bộ luật dân sự 2015 quy định về điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự:

“1. Giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau đây:

a) Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;

b) Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;

c) Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

2. Hình thức của giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự trong trường hợp luật có quy định.”

Như vậy, căn cứ quy định trên: hành vi của mợ bạn cầm sổ đỏ của gia đình bạn mang đi cầm cố mà không có sự đồng ý của chủ sở hữu là hành vi vi phạm pháp luật. Ngoài ra, việc bà A nhận cầm cố đối với tài sản thuộc sở hữu của người thứ ba mà không có giấy ủy quyền hợp lệ cũng được coi là vi phạm quy định pháp luật. Theo đó, giao dịch dân sự về việc cầm cố sổ đỏ giữa mợ bạn và bên nhận cầm cố được coi là giao dịch dân sự vô hiệu.

Tại Điều 131 Bộ luật dân sự 2015 về hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu:

“1. Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm giao dịch được xác lập.

2. Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.

Trường hợp không thể hoàn trả được bằng hiện vật thì trị giá thành tiền để hoàn trả.

3. Bên ngay tình trong việc thu hoa lợi, lợi tức không phải hoàn trả lại hoa lợi, lợi tức đó.

4. Bên có lỗi gây thiệt hại thì phải bồi thường.

5. Việc giải quyết hậu quả của giao dịch dân sự vô hiệu liên quan đến quyền nhân thân do Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định.”

Căn cứ vào quy định trên, trong trường hợp này sẽ giải quyết theo giao dịch dân sự vô hiệu, tức là các bên trả lại cho nhau những gì đã nhận. Bên nhận cầm cố có trách nhiệm trả lại sổ đỏ cho gia đình bạn và mợ bạn phải có trách nhiệm hoàn trả lại khoản tiền đã nhận từ bên cho vay.

Trường hợp nếu các bên không tự nguyện giải quyết hậu quả của giao dịch dân sự vô hiệu là trả lại cho nhau những gì đã nhận thì gia đình bạn có quyền khởi kiện yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu và buộc các bên phải thực hiện nghĩa vụ này.