Có được cầm cố sổ hộ khẩu không?

Có được cầm cố sổ hộ khẩu không? Cầm cố sổ hộ khẩu và báo mất để làm lại sổ có bị xử phạt vi phạm hành chính không?

Tóm tắt câu hỏi:

Thưa luật sư, em tôi lấy hộ khẩu của gia đình tôi đi cầm ở tiệm cầm đồ với số tiền 7tr đồng, tôi đã đến tiệm cầm đồ đó đòi lại sổ hộ khẩu thì bên đó yeu cầu chuộc lại với gia 10tr đồng, tôi muốn hỏi nếu tôi bỏ sổ hộ khẩu đó không cuộc và làm lại sổ hộ khẩu mới với lý do cớ mất là thất lạc thì có được không? vì số tiền 10tr đồng đối với gia đình tôi hiện tại là quá lớn và không thể chấp nhận được cái giá đó. bên phía tiệm cầm đồ nói sẽ gửi đơn kiện nếu tôi làm hộ khẩu mới, vì hộ khẩu cũ tiệm cầm đồ vẫn đang giữ, và bên tôi sẽ bị tù tội, tôi muốn hỏi những điều tiệm cầm đồ nói có đúng không? cảm ơn luật sư.

Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật dân sự – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1.Cơ sở pháp lý

Bộ luật dân sự 2015

Luật cư trú 2006

Thông tư 35/2014/TT-BCA

2. Giải quyết vấn đề

Thứ nhất: Về việc cầm cố sổ hộ khẩu của em trai bạn

Căn cứ Điều 24 theo Luật cư trú năm 2006 được sửa đổi, bổ sung năm 2013 thì :

“1. Sổ hộ khẩu được cấp cho hộ gia đình hoặc cá nhân đã đăng ký thường trú và có giá trị xác định nơi thường trú của công dân.

2.Sổ hộ khẩu bị hư hỏng thì được đổi, bị mất thì được cấp lại.

3.Bộ Công an phát hành mẫu sổ hộ khẩu và hướng dẫn việc cấp, cấp lại, đổi, sử dụng, quản lý sổ hộ khẩu thống nhất trong toàn quốc”.

Như vậy, sổ hộ khẩu là phương thức quản lý hành chính của quốc gia, được cấp cho hộ gia đình hoặc cá nhân đã đăng kí thường trú, xác định nơi thường trú của công dân. Sổ hộ khẩu không có giá trị tài sản để có thể đem ra cầm cố. Bởi vì theo quy định của Bộ luật dân sự 2015 : Cầm cố tài sản là việc bên cầm cố giao tài sản buộc quyền sở hữu của mình cho bên nhận cầm cố để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ

Mặt khác trong trường hợp này, gia đình bạn có trách nhiệm được quy định tại Khoản 7, Khoản 8 Điều 10 Thông tư 35/2014/TT-BCA hướng dẫn thi hành Luật cư trú và Nghị định số 31/2014/NĐ-CP như sau:

“7. Người trong hộ gia đình có trách nhiệm bảo quản, sử dụng sổ hộ khẩu theo đúng quy định. Phải xuất trình sổ hộ khẩu khi cán bộ Công an có thẩm quyền kiểm tra. Nghiêm cấm sửa chữa, tẩy xóa, thế chấp, cho mượn, cho thuê hoặc sử dụng sổ hộ khẩu trái pháp luật.

8.Người đứng tên chủ hộ có trách nhiệm tạo điều kiện thuận lợi cho những người cùng có tên trong sổ hộ khẩu được sử dụng sổ để giải quyết các công việc theo quy định của pháp luật. Trường hợp cố tình gây khó khăn, không cho những người cùng có tên trong sổ hộ khẩu được sử dụng sổ để giải quyết các công việc theo quy định của pháp luật thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý theo quy định của pháp luật”.

Như vậy, việc em trai bạn mang  sổ hộ khẩu đi cầm cố là hoàn toàn trái với quy định của pháp luật. Người có hành vi vi phạm sẽ bị xử lý theo quy định tại khoản 2 Điều 8 Nghị định 167/2013/NĐ-CP sẽ bị xử phạt từ 1.000.000 đồng đến 2.000.000 đồng nếu sử dụng sổ hộ khẩu để thực hiện các hành vi trái quy định của pháp luật

Thứ hai, Về vấn đề khởi kiện của bên nhận cầm cố khi em trai bạn không thực hiện nghĩa vụ của mình

Vì sổ hộ khẩu không phải là tài sản nên nó không thể là đối tượng của hợp đồng cầm cố. Các tiệm cầm đồ nhận cầm sổ hộ khẩu là trái pháp luật, nếu xảy ra tranh chấp thì giao dịch này vô hiệu. Hậu quả pháp lý của các giao dịch dân sự vô hiệu là các bên trao lại cho nhau những gì đã nhận. Do đó, phía bên nhận cầm cố tài sản phải trả lại cho gia đình bạn sổ hộ khẩu, còn em trai bạn sẽ phải trả lại số tiền đã nhận của bên cầm cố căn cứ vào Điều 131 Bộ luật dân sự 2015

“1.Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm giao dịch được xác lập.

2.Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.

Trường hợp không thể hoàn trả được bằng hiện vật thì trị giá thành tiền để hoàn trả.”

Trong trường hợp bên nhận cầm cố không trả lại sổ hộ khẩu cho gia đình bạn, bạn có thể báo lên Công an quận, huyện để xin cấp lại sổ hộ khẩu theo hồ sơ:

– Phiếu báo thay đổi hộ khẩu, nhân khẩu (mẫu HK02). Trường hợp cấp lại sổ hộ khẩu tại thành phố, thị xã thuộc tỉnh và quận, huyện, thị xã thuộc thành phố trực thuộc Trung ương phải có xác nhận của Công an xã, phường, thị trấn nơi thường trú vào phiếu báo thay đổi hộ khẩu, nhân khẩu.

Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan có thẩm quyền phải cấp lại sổ hộ khẩu cho gia đình bạn.