Có hai sổ BHXH và thời gian đóng trùng nhau, xử lý thế nào?

Có hai sổ BHXH và thời gian đóng trùng nhau, xử lý thế nào? Thủ tục giải quyết khi đóng trùng bảo hiểm xã hội.

Tóm tắt câu hỏi:

Trước đây tôi có cho một chị gần nhà mượn hồ sơ đi làm, Sau này tôi có đi làm. Sau 1 năm nghỉ làm Tôi có đến cơ quan bhxh để làm chế độ hưởng trợ cấp bhxh 1 lần, nhưng được nhân viên thông báo là có đến 2 sổ bhxh và bị đóng trùng nên họ không giải quyết, họ yêu cầu tôi phải mang 2 sổ bhxh lên và họ huỷ 1 trong 2 sổ thì mới có thể hưởng bhxh 1 lần, còn không có 2 sổ thì không thể nào giải quyết được. Tôi về có yêu cầu chị kia đưa sổ bhxh của chị, nhưng chị ta báo là đã bị mất. Vài tháng sau tôi đến bhxh báo là sổ trùng với tôi đã mất bây giờ tôi phải làm sao. Thì được nhân viên thông báo là đã ra quyết định được hưởng chế độ bhxh 1 lần đối với sổ bhxh trùng với tôi. - Xin hỏi nhân viên bhxh đã làm đúng luật chưa, khi sổ bhxh bị đóng trùng chưa huỷ sổ trùng hay thoái trùng đã ra quyết định hưởng bhxh 1 lần. Làm tôi không thể hưởng bhxh 1 lần. Ảnh hưởng nghiêm trọng đến lợi ích cá nhân của riêng tôi. - Khi cho người đó hưởng chế độ bhxh 1 lần đã đúng chưa, khi họ không có chứng minh nhân dân và sổ hộ khẩu để có thể chứng minh họ là người trong sổ . Theo như tôi biết thì muốn hưởng chế độ bhxh 1 lần phải cung cấp đủ sổ hộ khẩu, chứng minh thư( nếu mất phải có đơn cớ mất do công an xã, phường xác nhận). - Nếu đúng luật, thì tại sao tôi là người đứng tên trong sổ bhxh thì không được nhận, yêu cầu có 2 sổ bhxh mới giải quyết. Trong khi người mượn hồ sơ đi làm lại có thể lấy được.

Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật bảo hiểm xã hội – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Căn cứ pháp lý:

Luật bảo hiểm xã hội 2014.

Quyết định số 595/QĐ-BHXH

2. Nội dung tư vấn:

Chế độ bảo hiểm xã hội một lần là chế độ bảo hiểm xã hội mà người lao động được hưởng nếu tham gia đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 20 năm, sau một năm nghỉ việc nếu không tiếp tục đóng bảo hiểm xã hội. Điều kiện và thủ tục hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo quy định của luật không có gì phức tạp tuy nhiên trên thực tế xảy ra nhiều tình trạng đóng trùng thời gian tham gia bảo hiểm, hay trùng thông tin trên sổ bảo hiểm dẫn tới nhiều người lao động không biết xử lý như thế nào để đảm bảo quyền lợi của mình.

Thứ nhất về vấn đề sở hữu 2 sổ bảo hiểm xã hội đứng thông tin của một người

Theo thông tin mà bạn cung cấp thì trước đây bạn có cho một người khác mượn giấy tờ để người khác đi làm dẫn tới hiện tại đang có 2 sổ bảo hiểm mang thông tin của bạn. Tuy nhiên theo quy định của pháp luật bảo hiểm hiện nay mỗi người chỉ được sở hữu một sổ bảo hiểm xã hội để cơ quan chức năng theo dõi và quản lý quá trình gia đóng bảo hiểm xã hội của người lao động.

Căn cứ theo điểm 3.1 Khoản 3 Điều 43 Quyết định số 595/QĐ-BHXH quy định về việc xử lý trường hợp có 2 sổ bảo hiểm xã hội như sau:

“3. Hoàn trả

3.1. Các trường hợp hoàn trả

e) Trường hợp một người có từ 02 sổ BHXH trở lên có thời gian đóng BHXH, BHTN trùng nhau thì cơ quan BHXH thực hiện hoàn trả cho người lao động số tiền đơn vị và người lao động đã đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất và số tiền đã đóng vào quỹ BHTN (bao gồm cả số tiền thuộc trách nhiệm đóng BHXH, BHTN của người sử dụng lao động), không bao gồm tiền lãi.”

Theo quy định trên, một người lao động không được phép có từ 2 sổ bảo hiểm xã hội trở lên. Nếu có trên 2 sổ thì phải làm thủ tục gộp sổ bảo hiểm xã hội. Trường hợp của bạn có thời gian đóng trùng bảo hiểm xã hội nên trước khi gộp sổ, bạn sẽ được hoàn lại số tiền bảo hiểm xã hội đã đóng trùng.

Bên cạnh đó, tại Điều 2 Quyết định 595/QĐ-BHXH quy định về việc hoàn trả tiền BHXH do đóng trùng như sau:

“2.5. Hoàn trả: là việc cơ quan BHXH chuyển trả lại số tiền được xác định không phải tiền đóng BHXH, BHYT, BHTN, BHTNLĐ, BNN hoặc đóng thừa khi ngừng giao dịch với cơ quan BHXH; đóng trùng cho cơ quan, đơn vị, cá nhân đã nộp cho cơ quan BHXH”.

Như vậy đối với việc bạn đang có 2 sổ bảo hiểm xã hội và có thời gian đóng bảo hiểm trùng nhau thì cơ quan bảo hiểm xã hội sẽ thực hiện hoàn trả cho người lao động số tiền đơn vị và người lao động đã đóng. Theo quy định của pháp luât thì mỗi người lao động chỉ được có một sổ bảo hiểm xã hội, nếu bạn muốn hưởng các chế độ liên quan đến bảo hiểm xã hội thì bạn phải làm thủ tục tách khoảng thời gian đóng trùng và làm thủ tục gộp sổ bảo hiểm xã hội. Bạn có thể thực hiện thủ tục hoàn trả tiền bảo hiểm xã hội do có khoảng thời gian đóng trùng bảo hiểm xã hội theo quy định tại Điều 26 Quyết định 595/QĐ-BHXH với hồ sơ gồm:

+ Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT (Mẫu TK1-TS).

+ Sổ BHXH đối với người tham gia BHXH tự nguyện, người có thời gian đóng BHXH, BHTN trùng nhau nộp tất cả các sổ BHXH.

Thứ hai về vấn đề hưởng bảo hiểm xã hội một lần khi có 2 sổ bảo hiểm xã hội

Về hồ sơ hưởng bảo hiểm xã hội một lần theo quy định theo quy định tại điều 109 Luật Bảo hiểm xã hội bao gồm:

– Sổ bảo hiểm xã hội.

– Đơn đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần của người lao động (Mẫu 14-HSB).

– Chứng minh thư nhân dân bản chính.

– Sổ hộ khẩu (nếu nộp hồ sơ tại cơ quan bảo hiểm xã hội nơi có hộ khẩu), sổ tạm trú (nếu nộp hồ sơ tại cơ quan BHXH nơi tạm trú).

Như vậy, khi muốn hưởng bảo hiểm xã hội một lần, người đi hưởng phải có thông tin  cá nhân trên sổ bảo hiểm xã hội, chứng minh thư nhân dân, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú phải trùng khớp nhau. Khi nộp hồ sơ đây là các loại giấy tờ bắt buộc nên nếu không xuất trình được thì cơ quan bảo hiểm xã sẽ không được giải quyết các chế độ liên quan. Theo thông tin mà bạn cung cấp thì hiện nay người bạn mà bạn cho mượn hồ sơ để đóng bảo hiểm không có chứng minh thư nhân dân và sổ hộ khẩu hay sổ tạm trú đứng tên bạn nên bạn ấy không có đủ hồ sơ để hưởng bảo hiểm xã hội một lần. Khi không chứng minh đươc họ đang là chủ sở hữu của sổ bảo hiểm xã hội thì cơ quan bảo hiểm xã hội không được giải quyết các chế độ liên quan. Nhưng nếu hiện tại cơ quan bảo hiểm xã hội đã giải quyết chế độ này cho bạn ấy thì bạn hoàn toàn có quyền làm đơn khiếu nại lên cơ quan bảo hiểm đã giải quyết để xác nhận lại và xử lý quyền lợi cho bạn. Nếu cơ quan bảo hiểm xã hội không xử lý được thì bạn phải làm đơn gửi lên Phòng lao động thương binh xã hội cấp quận, huyện nơi trước đây bạn tham gia đóng bảo hiểm xã hội bị trùng.

Tóm lại, để đảm bảo quyền lợi của mình trước hết bạn phải làm đơn khiếu nại để giải quyết về vấn đề người đang đóng trùng với bạn đã được hưởng trước bảo hiểm, tiếp theo bạn làm thủ tục hoàn trả lại khoảng thời gian đóng trùng bảo hiểm xã hội sau đó bạn mới được hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội liên quan.