Có lấy lại được đất khi Nhà nước đã thu hồi?

Có lấy lại được đất khi Nhà nước đã thu hồi? Cơ quan thu hồi đất trái quy định của pháp luật có được khiếu nại.

Tóm tắt câu hỏi:

Nhà mình ngày xưa có đất tổng là 50 công đất. Sau này thì bị nhà nước lấy làm nông trường. Nhà mình đòi lại thì chỉ trả lại cho mình 25 công, còn 25 công đến giờ vẫn chưa trả. Nhà mình đã gửi đơn nhiều lần nhưng không thấy ai giải quyết. Mình muốn hỏi cách làm đơn như thế nào, cần những giấy tờ gì và phải gửi ở đâu mới giải quyết để trả đất cho nhà mình. Cảm ơn luật sư.

Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật đất đai – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Căn cứ pháp lý

Luật Đất đai năm  2013

Luật Khiếu nại năm 2011

2.Giải quyết vấn đề

 Căn cứ theo Điều 16 Luật đất đai năm 2013 quy định:

“Điều 16. Nhà nước quyết định thu hồi đất, trưng dụng đất

1.Nhà nước quyết định thu hồi đất trong các trường hợp sau đây:

a) Thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng;

b) Thu hồi đất do vi phạm pháp luật về đất đai;

c) Thu hồi đất do chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người.

2.Nhà nước quyết định trưng dụng đất trong trường hợp thật cần thiết để thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh hoặc trong tình trạng chiến tranh, tình trạng khẩn cấp, phòng, chống thiên tai.”

Theo quy định Luật đất đai 2013, trình tự, thủ tục thu hồi đất như sau:

– Xây dựng và thực hiện kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm được quy định như sau:

+ Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền thu hồi đất ban hành thông báo thu hồi đất.

+ Ủy ban nhân dân cấp xã có trách nhiệm phối hợp với tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng triển khai thực hiện kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm;

+ Người sử dụng đất có trách nhiệm phối hợp với tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng thực hiện việc điều tra, khảo sát, đo đạc xác định diện tích đất, thống kê nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất để lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư;

+ Trường hợp người sử dụng đất không phối hợp với tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng các cơ quan, đoàn thể tổ chức vận động, thuyết phục để người sử dụng đất thực hiện.

Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày được vận động, thuyết phục mà người sử dụng đất vẫn không phối hợp với tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ban hành quyết định kiểm đếm bắt buộc. Người có đất thu hồi có trách nhiệm thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc. Trường hợp người có đất thu hồi không chấp hành thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ban hành quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc và tổ chức thực hiện cưỡng chế

– Lập, thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được quy định:

+ Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng có trách nhiệm lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và phối hợp với Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất thu hồi tổ chức lấy ý kiến về phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

+ Cơ quan có thẩm quyền thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trước khi trình Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quyết định thu hồi đất.

+ Quyết định thu hồi đất, phê duyệt và tổ chức thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được quy định như sau: Trường hợp người có đất thu hồi đã được vận động, thuyết phục nhưng không chấp hành việc bàn giao đất cho tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng thì Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp huyện ban hành quyết định cưỡng chế thu hồi đất và tổ chức thực hiện việc cưỡng chế.

+ Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng có trách nhiệm quản lý đất đã được giải phóng mặt bằng.

Theo quy định trên thì Nhà nước chỉ được thực hiện việc thu hồi đất khi thuộc một trong những trường hợp trên.Và việc thu hồi đất phải được thực hiện theo đúng trình tự theo quy định của pháp luật. Trường hợp của gia đình bạn , nếu không vi phạm pháp luật về đất đai cũng như không chấm dứt việc sử dụng đất. Do đó việc chính quyền xã ra quyết định thu hồi đất của gia đình  bạn là trái với quy định của pháp luật.

Căn cứ theo Luật Khiếu nại gia đình bạn có thể khiếu nại yêu cầu cơ quan thu hồi đất trả lại đất cho gia đình bạn.

Khoản 1 Điều 7 Luật Khiếu nại năm 2011 về trình tự khiếu nại quy định:

” 1. Khi có căn cứ cho rằng quyết định hành chính, hành vi hành chính là trái pháp luật, xâm phạm trực tiếp đến quyền, lợi ích hợp pháp của mình thì người khiếu nại khiếu nại lần đầu đến người đã ra quyết định hành chính hoặc cơ quan có người có hành vi hành chính hoặc khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án theo quy định của Luật tố tụng hành chính.

Trường hợp người khiếu nại không đồng ý với quyết định giải quyết lần đầu hoặc quá thời hạn quy định mà khiếu nại không được giải quyết thì có quyền khiếu nại lần hai đến Thủ trưởng cấp trên trực tiếp của người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu hoặc khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án theo quy định của Luật tố tụng hành chính.

Trường hợp người khiếu nại không đồng ý với quyết định giải quyết khiếu nại lần hai hoặc hết thời hạn quy định mà khiếu nại không được giải quyết thì có quyền khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án theo quy định của Luật tố tụng hành chính.”

Điều 9 Luật khiếu nại năm 2011 về thời hiệu khiếu nại quy định:

“Thời hiệu khiếu nại là 90 ngày, kể từ ngày nhận được quyết định hành chính hoặc biết được quyết định hành chính, hành vi hành chính.

Trường hợp người khiếu nại không thực hiện được quyền khiếu nại theo đúng thời hiệu vì ốm đau, thiên tai, địch họa, đi công tác, học tập ở nơi xa hoặc vì những trở ngại khách quan khác thì thời gian có trở ngại đó không tính vào thời hiệu khiếu nại.”

Trong trường hợp này bạn có thể thực hiện việc khiếu nại đối với quyết định thu hồi của cơ quan thu hồi hoặc thực hiện việc khởi kiện ra Tòa án theo thủ tục tố tụng hành chính. Nếu bạn khiếu nại thì trong thời gian giải quyết khiếu nại bạn không thể khởi kiện. Còn khi việc giải quyết khiếu nại chưa thỏa đáng bạn có thể tiếp tục khởi kiện, bạn cũng có thể thực hiện việc khởi kiện ngay từ ban đầu mà không cần phải thực hiện việc khiếu nại trước.