Đã được cấp thẻ BHYT thuộc hộ cận nghèo có phải tham gia BHYT ở công ty nữa không?

Đã được cấp thẻ BHYT thuộc hộ cận nghèo có phải tham gia BHYT ở công ty nữa không? Một người có được cấp hai thẻ bảo hiểm y tế hay không?

Tóm tắt câu hỏi:

Cho em hỏi ở quê gia đình em thuộc cận nghèo và em đang làm công ty . Công ty em yêu cầu về xã báo cắt giảm thẻ BHYT để chỉ sử dụng thẻ của công ty cấp phát thôi..em lên xã nhưng không gặp được cán bộ phụ trách BHXH... Vậy em muốn hỏi nếu em không báo cắt giảm thì em có được công ty cấp BHYT không... Và việc không báo cắt giảm có ảnh hưởng gì đến quyền lợi BHXH của em về sau không ạ ..em cảm ơn.

Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật bảo hiểm xã hội – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Căn cứ pháp lý:

Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi 2014

Quyết định 595/QĐ- BHXH

2. Giải quyết vấn đề:

Với nhu cầu tham gia bảo hiểm xã hội ngày càng nhiều, do đó có rất nhiều câu hỏi pháp lý liên quan đến bảo hiểm xã hội được đặt ra, đặc biệt với bảo hiểm y tế. Để giảm bớt những thắc mắc xoay quanh bảo hiểm chúng tôi dựa trên tình huống thực tế của bạn để phân tích vấn đề pháp lý bạn nói riêng và mọi người nói chung đang gặp phải, bạn có thể dựa trên gợi ý này để giải quyết vấn đề mình đang thắc mắc.

Bạn vừa thuộc đối tượng được hưởng bảo hiểm y tế cho hộ cận nghèo, vừa thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc tại công ty. Bạn cần lựa chọn đóng bảo hiểm y tế ở đâu cho phù hợp? Căn cứ theo quy định tại Khoản 2 Điều 16 Luật bảo hiểm y tế 2014 có quy định:

“2. Mỗi người chỉ được cấp một thẻ bảo hiểm y tế.”

Thêm nữa, căn cứ theo Khoản 2, Điều 13 Luật bảo hiểm y yế 2014 có quy định về mức đóng bảo hiểm y tế như sau:

“2. Trường hợp một người đồng thời thuộc nhiều đối tượng tham gia bảo hiểm y tế khác nhau quy định tại Điều 12 của Luật này thì đóng bảo hiểm y tế theo đối tượng đầu tiên mà người đó được xác định theo thứ tự của các đối tượng quy định tại Điều 12 của Luật này.”

Căn cứ theo quy định tại Điều 12 Luật bảo hiểm y tế năm 2008 được sửa đổi bởi Khoản 6 Điều 1 Luật bảo hiểm y tế sửa đổi, bổ sung năm 2014 :

“Điều 1. Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật bảo hiểm y tế: 
… 
6. Sửa đổi, bổ sung Điều 12 như sau: 
“Điều 12. Đối tượng tham gia bảo hiểm y tế 
1. Nhóm do người lao động và người sử dụng lao động đóng, bao gồm: 
a) Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên; người lao động là người quản lý doanh nghiệp hưởng tiền lương; cán bộ, công chức, viên chức (sau đây gọi chung là người lao động); 
b) Người hoạt động không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn theo quy định của pháp luật. 
…
4. Nhóm được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng, bao gồm: 
a) Người thuộc hộ gia đình cận nghèo; 
b) Học sinh, sinh viên. 
5. Nhóm tham gia bảo hiểm y tế theo hộ gia đình gồm những người thuộc hộ gia đình, trừ đối tượng quy định tại các khoản 1, 2, 3 và 4 Điều này. “

Như vậy, theo quy định trên, căn cứ vào thứ tự ưu tiên thì nếu bạn làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn, hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên theo quy định của pháp luật về lao động thì vẫn phải đóng BHYT do đây là trường hợp có thứ tự ưu tiên đầu tiên. Thẻ BHYT dành cho hộ nghèo đã được cấp bạn nên nộp lại cơ quan BHXH.

Bạn hỏi nếu bạn không báo cắt giảm thì bạn có được công ty cấp BHYT không? Theo như quy định tại Khoản 2, Điều 16, Luật bảo hiểm y tế 2014 ở trên mỗi người chỉ được cấp một thẻ bảo hiểm y tế, do đó bạn phải báo giảm và nộp lại cho cơ quan Bảo hiểm xã hội với thẻ bảo hiểm y tế hộ cận nghèo, sau đó lên công ty yêu cầu cấp thả bảo hiểm y tế mới theo như thứ tự ưu tiên ở trên.

Việc không báo cắt giảm có ảnh hưởng gì đến quyền lợi BHXH của bạn về sau không? 

Theo quy định tại Điều 20 Quyết định 595/QĐ- BHXH:

“1.Người đang tham gia BHYT theo đối tượng tại Khoản 4, Khoản 5 Điều 17 được hoàn trả tiền đóng BHYT trong các trường hợp sau:

1.1. Người tham gia được cấp thẻ BHYT theo nhóm đối tượng mới; nay báo giảm giá trị sử dụng thẻ đã cấp trước đó (có thứ tự đóng xếp sau đối tượng mới theo quy định tại Điều 12 Luật BHYT);

2. Số tiền hoàn trả tính theo mức đóng BHYT và thời gian đã đóng tiền nhưng chưa sử dụng thẻ. Thời gian đã đóng tiền nhưng chưa sử dụng thẻ được tính từ thời điểm sau đây:

2.1. Từ thời điểm thẻ BHYT được cấp theo nhóm mới bắt đầu có giá trị sử dụng đối với đối tượng tại Điểm 1.1 Khoản 1 Điều này.”

Theo đó, một người đã tham gia thẻ bảo hiểm y tế theo hộ cận nghèo, sau đó lại được tham gia BHYT theo doanh nghiệp thì khoảng thời gian còn giá trị sử dụng trên thẻ bảo hiểm y tế theo hộ gia đình sẽ được hoàn trả lại. Số tiền hoàn trả tính theo mức đóng BHYT và thời gian đã đóng tiền nhưng chưa sử dụng thẻ.