Dấu hiệu cấu thành tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản của người khác?

Dấu hiệu cấu thành tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản của người khác? Cấu thành tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

Tóm tắt câu hỏi:

Dạ bên mình cho mình được hỏi. Năm 2013-2015 mình có cho họ vay với lãi suất là 6% với các giấy tờ kèm theo. Từ năm 2016 đến này họ ko trả tiền gốc và lãi cho mình. Mình đã khởi kiện ra tòa án nhân dân và đã có bản án buộc họ phải trả cho mình 485.000.000đ. Dù có quyết định của tòa án nhưng họ nói không có tiền trả, mình đã gửi đơn yêu cầu thi hành án nhưng cơ quan thi hành án vào thi hành thì ko có tài sản để thi hành nên phải hoãn việc thi hành lại. "Bạn có quyền tố giác hành vi lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản đến cơ quan công an nơi người vay tiền cư trú, nơi việc vay tiền diễn ra để họ tiến hành việc điều tra xác minh dấu hiệu vi phạm hình sự trong hành vi của người bạn. Trường hợp bị khởi tố về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản nếu với giá trị tài sản bị chiếm đoạt trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 12 năm theo khoản 3 điều 175 Bộ luật hình sự năm 2015, được sửa đổi bổ sung năm 2017." Vậy cho mình hỏimình có quyền khởi tố trong trường Hợp này không. Trân trọng cảm ơn!

Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật dân sự – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Cơ sở pháp lý

–  Luật Hình sự sử đổi, bổ sung năm 2017

2. Luật sư tư vấn

Như thông tin bạn đã cung cấp, bạn đã khởi kiện và có quyết định của Tòa án tuyên bố người vay phải trả cho bạn số tiền đã vay,  gửi đơn yêu cầu cơ quan thi hành án để thi hành án dân sự  thi hành bản án nhưng  cơ quan thi hành án vào thi hành thì không  có tài sản để thi hành nên phải hoãn việc thi hành lại. Bạn không cung cấp đầy đủ thông tin nên bạn tham khảo quy định sau:

Trường hợp bên vay không có tài sản để thi hành án thì việc cơ quan thi hành án hoàn toàn đúng vì hiện nay họ không có khả năng chi trả khoản nợ.

Trường hợp bên vay có tiền trả và bạn chứng minh được bạn có tài sản để chi trả khoản tiền vay  thì bạn có thể báo cơ quan thi hành án để cơ quan cưỡng chế thu hồi khoản nợ cho bạn. Nếu bên vay có khả năng chi trả nhưng không trả hoặc bỏ trốn nhằm trốn tránh trả nợ thì bạn hoàn toàn trình báo cơ quan công an.

Theo quy định của pháp luật tại Điều 175 được sửa đổi bởi Khoản 35 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017:

“Điều 175. Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản 

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 4.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 4.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm hoặc tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm: 

a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó hoặc đến thời hạn trả lại tài sản mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả; 

b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản. 

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm: 

a) Có tổ chức; 

b) Có tính chất chuyên nghiệp; 

c) Chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng; 

d) Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc lợi dụng danh nghĩa cơ quan, tổ chức; 

đ) Dùng thủ đoạn xảo quyệt; 

e) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội; 

g) Tái phạm nguy hiểm. 

3. Phạm tội chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 12 năm. 

4. Phạm tội chiếm đoạt tài sản trị giá 500.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm. 

5. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc.”

Như vậy, chỉ những người có đầy đủ các dấu hiệu sau đây mới bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản:

+ Về mặt chủ thể: Chủ thể của tội phạm này là người đủ năng lực trách nhiệm hình sự và đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự: Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm; Người từ đủ 14 tuổi trở lên, nhưng chưa đủ 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý hoặc tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.

+ Về mặt khách quan: Người phạm tội có hành vi vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng các hình thức hợp đồng và kết quả là người phạm tội có quyền về tài sản một cách hợp pháp.Như vậy trước khi thực hiện hành vi chiếm đoạt người phạm tội đã có tài sản hợp pháp bằng một hợp đồng khác với các tội phạm khác, người phạm tội chỉ có thể có tài sản sau khi thực hiện hành vi chiếm đoạt. Sau khi có tài sản người phạm tội đã không thực hiên nghĩa vụ tài sản theo hợp đồng mà có ý chiếm đoạt tài sản đó bằng một trong các thủ đoạn: Gian dối; bỏ trốn; sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.

+ Về mặt chủ quan: Người phạm tội có lỗi cố ý dịch chuyển một cách trái pháp luật tài sản của người khác thành tài sản của mình hoặc cho người khác mà mình quan tâm bằng thủ đoạn lạm dụng tín nhiệm.