Hỏi đáp quan hệ tình dục với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi có bị truy cứu hình sự?

Hỏi đáp quan hệ tình dục với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi có bị truy cứu hình sự? Trách nhiệm hình sự khi quan hệ tình dục với người từ đủ 16 tuổi trở lên.

Tóm tắt câu hỏi:

Thưa luật sư, tôi 24 tuổi có quan hệ với cô gái 17 tuổi 10 tháng. Khi quan hệ 2 bên đều tự nguyện, tôi không đe dọa hay dùng vũ lực để cô ấy lệ thuộc mình. Bây giờ cô ấy có thai, giả sử cô ấy hoặc gia đình kiện tôi ra tòa thì tôi có bị phạt tù hay phạt hành chính gì không. Và tôi có tội nào khác để cô ấy hoặc gia đình cô ấy kiện nữa không? Xin cảm ơn sự trợ giúp của luật sư!

Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật hình sự – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1,Cơ sở pháp lý

Bộ luật hình sự 2015

2.Giải quyết vấn đề

Để xác định quan hệ tình dục với người dưới 18 tuổi có phải chịu trách nhiệm hình sự hay không thì phải xét dựa hai yếu về độ tuổi và ý chí của bạn nhân khi quan hệ. Theo đó, trong trường hợp của bạn, bạn quan hệ tình dục với bạn gái, dẫn tới việc bạn gái có thai, tuy nhiên để biết được bạn có bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không thì chúng tôi phân tích như sau:

Thứ nhất, xác định đối tượng của vấn đề

Theo thông tin mà bạn trình bày, về độ tuổi của hai bạn hiện nay như sau: bạn 24 tuổi đủ năng lực hành vi dân sự, đủ tuổi truy cứu trách nhiệm hình sự và bạn gái của bạn 17 tuổi 10 tháng. Khi quan hệ với nhau không có yếu tố dùng vũ lực ép buộc, hoàn toàn tự nguyện về ý chí.

Thứ hai, xác định trách nhiệm hình sự khi quan hệ với người đủ 16 tuổi.

Trong pháp luật hình sự, đối với hành vi quan hệ tình dục với người đủ 16 tuổi sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự trong các trường hợp sau đây:

+ Trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội hiếp dâm:

Tội hiếp dâm được quy định tại điều 141 Bộ luật hình sự 2015 như sau:

“Điều 141. Tội hiếp dâm

1. Người nào dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc bằng thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm:

a) Có tổ chức;

b) Đối với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục, chữa bệnh;

c) Nhiều người hiếp một người;

d) Phạm tội 02 lần trở lên;

đ) Đối với 02 người trở lên;

e) Có tính chất loạn luân;

g) Làm nạn nhân có thai;

h) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

i) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân từ 11% đến 45%;

k) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm hoặc tù chung thân:

a) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

b) Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;

c) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân 46% trở lên;

d) Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.

4. Phạm tội đối với người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 10 năm.

5. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”

Về cấu thành tội phạm của tội hiếp dâm:

Chủ thể của tội phạm: Chủ thể của tội phạm hiếp dâm là người đủ năng lực trách nhiệm hình sự, dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc bằng thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân. Ngoài ra chủ thể của tội này được xác định là chủ thể đặc biệt, dấu hiệu ở đây là dấu hiệu về giới tính. Chủ thể của tội hiếp dâm chỉ có thể là nam giới tuy nhiên, nữ giới có thể tham gia trong vụ đồng phạm hiếp dâm với vai trò là người xúi giục, giúp sức hay người tổ chức.

Mặt khách quan: của tội phạm hiếp dâm là hành vi giao cấu với người phụ nữ trái với ý muốn của họ bằng thủ đoạn dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được hoặc bằng thủ đoạn khác để thực hiện tội phạm.

Mặt chủ quan: Người phạm tội biết hành vi giao cấu của mình là trái ý muốn người phụ nữ nhưng vẫn mong muốn thực hiện hành vi đó  với lỗi cố ý.

Mặt hậu quả: Người phạm tội phải có hành vi giao cấu với nạn nhân và hành vi giao cấu là trái với ý muốn của người phụ nữ, thực hiện bằng một trong những thủ đoạn như: thủ đoạn dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực, lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân để thực hiện thủ đoạn nhằm mục đích giao cấu và các thủ đoạn khác.

Như vậy, thông qua sự phân tích về cấu thành tội phạm hiếp dâm trên và thông tin mà bạn cung cấp thì bạn và bạn gái quan hệ với nhau tự nguyện, không có sử dụng vũ lực hay đe dọa sự dụng vũ lực để quan hệ trái ý muốn nên không có dấu hiệu cấu thành tội hiếp dâm nên bạn không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này.

+ Trường hợp truy cứu trách nhiệm hình sự về tội cưỡng dâm

Tội cưỡng dâm được quy định tại Điều 143 Bộ luật hình sự 2015 như sau:

“Điều 143. Tội cưỡng dâm

1. Người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm:

a) Nhiều người cưỡng dâm một người;

b) Cưỡng dâm 02 lần trở lên;

c) Cưỡng dâm 02 người trở lên;

d) Có tính chất loạn luân;

đ) Làm nạn nhân có thai;

e) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 31% đến 60%;

g) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân từ 11% đến 45%;

h) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 10 năm đến 18 năm:

a) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;

b) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân 46% trở lên;

c) Biết mình bị nhiễm HIV mà vẫn phạm tội;

d) Làm nạn nhân chết hoặc tự sát.

4. Cưỡng dâm người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 2 hoặc khoản 3 Điều này, thì bị xử phạt theo mức hình phạt quy định tại các khoản đó.

5. Người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.”

Về cấu thành tội phạm tội cưỡng dâm như sau:

Mặt chủ quan: Người phạm tội cưỡng dâm xâm phạm đến sức khỏe, tính mạng của người khác với lỗi cố ý.

Mặt khách quan: Người phạm tội có hành vi giao cấu với người khác, thông thường người bị hại là người bị lệ thuộc hoặc đang cần sự giúp đỡ từ người phạm tội về mặt vật chất, về xã hội, về tín ngưỡng…hoặc đang trong tình trạng quẫn bách. Người phạm tội dùng các thủ đoạn như dụ dỗ, mua chuộc, đe dọa để thực hiện các hành vi tình dục.

Về chủ thể: Chủ thể của tội cưỡng dâm là bất kì người nào có năng lực trách nhiệm hình sự, đồng thời phải có mối quan hệ lệ thuộc với người bị hại hoặc có quan hệ nhất định trong việc giúp đỡ người bị hại thoát khỏi tình trạng quẫn bách.

Về mặt khách thể: Hành vi cưỡng dâm nêu trên xâm phạm đến nhân phẩm, danh dự và sức khỏe của người khác.

Như vậy, xét theo các thông tin mà bạn cung cấp bạn gái bạn không hề lệ thuộc hay cần bạn giúp đỡ điều gì để bạn dụ dỗ, mua chuộc hay đe dọa để quan hệ tình dục với bạn ấy. Về ý chí hai bạn đang quan hệ tự nguyện, không có dấu hiệu tội phạm về tội cưỡng dâm theo quy định tại Điều 143 Bộ luật hình sự 2015.

Như vậy, theo pháp luật Việt Nam quy định chuyện quan hệ với một người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi không phạm pháp nếu cả hai cùng đồng thuận, tự nguyện quan hệ với nhau. Do đó, bạn gái hay gia đình bạn gái đều không có căn cứ để khởi kiện bạn. Tuy nhiên khi con bạn sinh ra, mặc dù bạn không bị truy cứu về trách nhiệm hình sự nhưng bạn vẫn phải có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng cho con theo quy định của pháp luật hôn nhân và gia đình.