Hủy hoại vườn chuối 1 tỷ đồng chịu trách nhiệm thế nào?

Hủy hoại vườn chuối 1 tỷ đồng chịu trách nhiệm thế nào? Hành vi cố ý hủy hoại tài sản của người khác phải bồi thường thế nào? Chịu trách nhiệm hình sự ra sao?

Báo chí, cư dân mạng gần đây có dậy lên một sự việc của một hộ dân tại Thủy Nguyên, Hải Phòng bị côn đồ chặt phá, san bằng cả vườn chuối hơn ha của gia đình ông trong đêm. Cơ quan công an xã đã nhận tin trình báo về hành vi, đối tượng côn đồ cũng đã được xác định, và sự việc đang trong quá trình làm rõ. Tuy nhiên, nếu đúng như người chủ vườn chuối trình bày, thì theo nhận định ban đầu, hành vi của “những kẻ gây án” là hành vi cố ý hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản của người khác. Cụ thể hơn, trong khuôn khổ cho phép của bài viết này, Luật Dương Gia sẽ nói về tội hủy hoại tài sản của người khác như sau:

1. Căn cứ pháp lý:

– Điều 143 Bộ luật hình sự năm 1999 sửa đổi bổ sung năm 2009.

– Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003.

2. Cấu thành tội phạm

* Hành vi hủy hoại tài sản:

Có hành vi làm cho tài sản của người khác bị hư hỏng đến mức mất hẳn giá trị hoặc giá trị sử dụng hoặc bị tiêu hủy hoàn toàn.  Ví dụ: Đốt cháy một căn nhà, một chiếc xe ôtô cháy thành tro bụi. 

Vậy, trong trường hợp lần này, vụ án “Vườn chuối” thì sao? Hành vi chặt phá toàn bộ vườn chuối của người nông dân như vậy đã đủ để làm mất hết giá trị sử dụng của tài sản hay chưa? Xét  về mặt khách quan cho thấy, việc vườn chuối bị sàn bằng như vậy đã bị coi là tiêu hủy hoàn toàn: Chuối cây đã chặt tận gốc, các buồng chuối đã bị chặt phá hỏng hết và bị dẫm nát không thể đem đi buôn, bán hay tái sử dụng được nữa.

Hành vi huỷ hoại hoặc làm hư hỏng tài sản được thực hiện bằng nhiều thủ đoạn khác nhau mà người phạm tội thực hiện như: Đốt cháy, đập phá, dùng thuốc nổ, dùng chất độc, hoá chất hoặc lợi dụng thiên tai để huỷ hoại tài sản… Trường hợp này là chặt phá. Vậy hành vi đã thỏa mãn!

* Hậu quả của hành vi phạm tội: 

Hậu quả của hành vi huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản là giá trị hoặc giá trị sử dụng của tài sản bị huỷ hoại hoặc hư hỏng. Giá trị hoặc giá trị sử dụng của tài sản là thiệt hại do hành vi huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng gây ra chứ không phải giá trị hoặc giá trị sử dụng ban đầu của tài sản khi chưa bị huỷ hoại hoại hoặc làm hư hỏng. 

Câu chuyện này, người chủ vườn chuối có nói: “Vườn chuối đang đến độ thu hoạch, mỗi buồng chuối toi bán được tầm 300.000-400.000 đồng”. Nhưng giờ không thể bán lấy dù chỉ một đồng theo đúng giá trị ban đầu của nó là một loại “hoa quả”. Việc chặt phá vườn chuối gây hậu quả đến kinh tế của người nông dân một cách nghiêm trọng.

Tiếp theo nữa, nói đến hậu quả của hành vi là phần giá trị tài sản bị hủy hoại. Theo quy định của Luật là “hủy hoại tài sản từ 500.000 đồng trở lên” là đủ để cấu hành hành vi. Ở đây, ước tính thiệt hại của bác nông dân là “1 tỷ đồng” nghĩa là rơi vào khoản 4 của Điều 143 BLHS:

“4. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ mười hai năm đến hai mươi năm hoặc tù chung thân:

a) Gây thiệt hại cho tài sản có giá trị từ năm trăm triệu đồng trở lên;”

Kem theo đó, người chủ vườn chuối bị uy hiếp, bị hoảng sợ, bị thiệt hại về mặt tinh thần – Đủ để cấu thành tội hủy hoại tài sản.

* Yếu tố lỗi:

Cũng như đối với tội có tính chất chiếm đoạt, tội huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản cũng được thực hiện do cố ý. Lỗi cố ý trực tiếp. Người ta chỉ vô ý khi chẳng may ngã xe vào sạp hàng hoa quả, chẳng may ngã xe và làm hư hỏng tài sản, chứ không ai “chẳng may chặt phá hết cả vườn chuối” của người chủ vườn cả. 

Ở đây, những người chặt phá vườn chuối đã có hành vi uy hiếp, cầm dao, mã tấu chặt phá toàn bộ vườn chuối của người nông dân trong đêm: lỗi cố ý được nhìn thấy quá rõ ràng. Và chắc hẳn mục đích của người phạm tội là mong muốn huỷ hoại hoặc làm hư hỏng tài sản của người khác. 

Người phạm tội huỷ hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản có nhiều động cơ khác nhau như: để trả thù, vì ghen tuông… nhưng chủ yếu là vì tư thù. Động cơ không phải là dấu hiệu bắt buộc của cấu thành, mà nó chỉ có ý nghĩa trong việc xác định tính chất, mức độ nguy hiểm của tội phạm.

3. Thẩm quyền giải quyết vụ án

Trong sự việc lần này, người chủ vườn đã có nói đến tình tiết “tôi có báo với công an xã” nhưng họ chưa làm gì. Đây là vụ án có dấu hiệu hình sự khá rõ ràng, thẩm quyền giải quyết sẽ thuộc Cơ quan điều tra – Công an huyện Thủy Nguyên – Hải Phòng. Người chủ vườn thiết nghĩ nên làm “Đơn trình báo” ra phía cơ quan Công an huyện để được giải quyết kịp thời khi Công an xã không có phản hồi về việc xử lý hành vi này thỏa đáng như vậy.

Và trong sự việc lần này, Người chủ vườn bị thiệt hại nặng nề, ông hoàn toàn có quyền đòi bồi thường và yêu cầu truy tố hành vi phạm tội của những đối tượng gây án nêu trong vụ án. Mức bồi thường sẽ dựa trên thiệt hại thực tế mà ông và gia đình đang gánh chịu. 

Mọi thắc mắc về sự việc cần được giải đáp thêm, khán thính giả có thể liên  hệ Luật Dương Gia để được hiểu rõ hơn về loại tội phạm này qua hệ thống tổng đài 1900.6998 – 1900.6998.