Không có khả năng chi trả khi vay tiền bên Home credit có bị khởi kiện?

Không có khả năng chi trả khi vay tiền bên Home credit có bị khởi kiện? Vay nợ ngân hàng mất khả năng thanh toán làm sao để không bị kiện.

Tóm tắt câu hỏi:

Chào Luật sư. Em có vay của home credit số tiền là 11 triệu đến nay em thanh toán được 8 kỳ và trong thời gian này em đang gặp khó khăn về kinh tế chưa có khả năng chi trả tiếp số nợ còn lại với ngân hàng. Ngân hàng nói nếu em không thanh toán số nợ thì sẽ thanh lý hợp đồng và khởi kiện em ra tòa. em không muốn gia đình em biết chuyện vì bô mẹ em già yếu rồi cũng chẳng có khả năng để trả nợ cho em. và bố mẹ em có tiền sử tai biến em không muốn vì chuyện của em mà bố mẹ em có một vấn đề gì về sức khỏe xảy ra em mong luật sư tư vấn giúp em cách giải quyết ạ.

Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật dân sự – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Căn cứ pháp lý:

Bộ luật Dân sự năm 2015

Bộ luật Hình sự năm 2015

Luật sửa đổi, bổ sung một số Điều của Bộ luật Hình sự 2015

2. Nội dung tư vấn:

Vay mượn tiền là một trong những quan hệ dân sự xảy ra phổ biến trong xã hội, khi mà người đi vay cần một khoản tiền để giải quyết được khó khăn hay nhu cầu của mình. Tuy nhiên, trên thực tế, người vay thường vì nhiều lý do như khó khăn tài chính, làm ăn thua lỗ mà dẫn đến việc mất khả năng trả nợ. Trường hợp của bạn cũng tương tự như vậy. Để xác định trách nhiệm pháp lý của bạn, cần xem xét các phương diện sau:

Trước hết, theo thông tin, bạn có vay của một tổ chức tài chính, Home Credit một số tiền là 11.000.000 đồng. Có thể thấy, quan hệ giữa bạn với tổ chức Home Credit được xác định là quan hệ vay tài sản và hợp đồng vay vốn mang bản chất như một hợp đồng vay tài sản theo quy định tại Điều 463 Bộ luật Dân sự năm 2015. Cụ thể:

“Điều 463. Hợp đồng vay tài sản

Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.”

Trong quan hệ vay tiền này, bên vay được xác định là bạn, còn Home Credit được xác định là bên cho vay. Khi xác lập quan hệ cho vay tiền, cho vay tài sản thì bên vay (ở đây là bạn) sẽ phải có nghĩa vụ được xác định theo quy định tại Điều 466 Bộ luật lao động năm 2015, cụ thể:

“Điều 466. Nghĩa vụ trả nợ của bên vay

1. Bên vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

2. Trường hợp bên vay không thể trả vật thì có thể trả bằng tiền theo trị giá của vật đã vay tại địa điểm và thời điểm trả nợ, nếu được bên cho vay đồng ý.

3. Địa điểm trả nợ là nơi cư trú hoặc nơi đặt trụ sở của bên cho vay, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

4. Trường hợp vay không có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả nợ hoặc trả không đầy đủ thì bên cho vay có quyền yêu cầu trả tiền lãi với mức lãi suất theo quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này trên số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

5. Trường hợp vay có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi như sau:

a) Lãi trên nợ gốc theo lãi suất thỏa thuận trong hợp đồng tương ứng với thời hạn vay mà đến hạn chưa trả; trường hợp chậm trả thì còn phải trả lãi theo mức lãi suất quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này;

b) Lãi trên nợ gốc quá hạn chưa trả bằng 150% lãi suất vay theo hợp đồng tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.”

Trong đó, mức lãi suất theo quy định tại khoản 2 Điều 468 Bộ luật Dân sự năm 2015 được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn được quy định tại khoản 1 Điều này tại thời điểm trả nợ. Mà, theo quy định tại khoản 1 Điều 468 Bộ luật Dân sự năm 2015, mức lãi suất giới hạn đối với thỏa thuận cho vay tài sản được xác định không vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay. Do vậy, mức lãi suất theo quy định tại khoản 2 Điều 468 Bộ luật Dân sự năm 2015 được xác định là 10%/năm.

Đồng thời tại Điều 357 Bộ luật Dân sự năm 2015 cũng có quy định về trách nhiệm do chậm thực hiện nghĩa vụ trả tiền như sau: Trường hợp bên có nghĩa vụ (bên vay) chậm trả tiền thì bên đó phải trả lãi đối với số tiền chậm trả tương ứng thời gian chậm trả. Lãi suất phát sinh do chậm trả tiền được xác định theo thỏa thuận của các bên nhưng không được vượt quá mức lãi suất 20%/năm, nếu không có thỏa thuận thì thực hiện theo quy định tại khoản 2 Điều 468 Bộ luật dân sự năm 2015, tức là áp dụng mức lãi suất 10%/năm.

Từ những căn cứ được phân tích nêu trên, xem xét trong trường hợp của bạn, bạn là người vay của Home Credit một số tiền 11.000.000 đồng. Bạn cũng đã thanh toán được 8 kỳ và hiện nay, do gặp khó khăn về kinh tế nên bạn chưa có khả năng chi trả tiếp số tiền nợ còn lại cho Home Credit theo kỳ hạn trả nợ. Trường hợp này, có thể thấy, bạn đã có hành vi vi phạm nghĩa vụ trả nợ được quy định tại Điều 466 Bộ luật Dân sự năm 2015.

Khi có hành vi vi phạm nghĩa vụ trả nợ khi đến hạn thì trường hợp tổ chức tài chính Home Credit cho bạn vay không có lãi mà khi đến hạn bạn không trả được nợ hoặc trả không đầy đủ thì Home Credit có quyền yêu cầu bạn trả tiền lãi với mức lãi suất 10%/năm tính trên số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.

Trường hợp cho vay có lãi mà khi đến hạn bạn không trả hoặc trả không đầy đủ thì bạn phải trả lãi như sau:

• Lãi trên nợ gốc theo lãi suất thỏa thuận trong hợp đồng tương ứng với thời hạn vay mà đến hạn chưa trả; trường hợp chậm trả thì còn phải trả lãi theo mức lãi suất 10%/năm, trừ các bên có thỏa thuận khác.
• Lãi trên nợ gốc quá hạn chưa trả bằng 150% lãi suất vay theo hợp đồng tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Qua phân tích, khi đến hạn mà bạn không trả được số tiền vay nợ cho tổ chức tài chính Home Credit thì bạn phải thực hiện các nghĩa vụ mà pháp luật quy định. Trường hợp, bạn không tự nguyện thực hiện nghĩa vụ này, làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của Home Credit đối với tài sản vay này, thì căn cứ theo quy định tại Điều 14, khoản 2 Điều 164 Bộ luật Dân sự năm 2015, tổ chức tài chính Home Credit hoàn toàn có thể làm đơn khởi kiện, yêu cầu Tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Ngoài ra, trường hợp bạn vay tiền của tổ chức tài chính Home Credit nhưng đến hạn trả nợ mà không trả mặc dù có đủ điều kiện, khả năng hoặc thuộc trường hợp sử dụng thủ đoạn gian dối, hoặc bỏ trốn, cắt đứt liên lạc, xóa số điện thoại… để nhằm chiếm đoạt số tiền đã vay, hoặc sử dụng số tiền đã vay được vào mục đích bất hợp pháp như cờ bạc, lô đề, buôn ma túy… dẫn đến việc mất khả năng thanh toán thì trường hợp này, bạn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 175 Bộ luật hình sự năm 2015, được sửa đổi bởi khoản 35 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số Điều của Bộ luật hình sự 2015. Cụ thể:

“Điều 175. Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản 

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 4.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 4.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm hoặc tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm: 

a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó hoặc đến thời hạn trả lại tài sản mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả; 

b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản. 

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm: 

…”

Như vậy, trong quan hệ vay vốn giữa bạn với tổ chức tài chính Home Credit, bạn đang là người vi phạm nghĩa vụ trả nợ. Trường hợp này, Home Credit hoàn toàn có quyền khởi kiện bạn ra Tòa án để yêu cầu thanh toán nghĩa vụ trả nợ. Trường hợp bạn có một trong các dấu hiệu của tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản thì Home Credit có thể tố cáo lên cơ quan công an có thẩm quyền về hành vi của bạn. 

Đồng thời, đối với việc vay tiền với tổ chức tài chính Home Credit, bố mẹ của bạn không phải là người đi vay, cũng không ký kết vào hợp đồng vay vốn với tư cách là người bảo lãnh, nên bố mẹ bạn không có nghĩa vụ trả số nợ mà đã vay. Tuy nhiên, để có thể tránh được việc kích động, ảnh hưởng đến sức khỏe của bố mẹ bạn, bạn nên thương lượng với tổ chức tài chính Home Credit về việc gia hạn thời điểm trả nợ, và luôn thể hiện thiện chí trả nợ, không bỏ trốn, cắt đứt mọi liên lạc. Trường hợp không thỏa thuận được, có thể bạn vẫn phải ra Tòa khi Home Credit có đơn khởi kiện. Bạn cần căn cứ vào tình hình thực tế để có sự xác định cụ thể.