Không giao hàng theo đúng thỏa thuận giải quyết thế nào? Mua hàng qua mạng bị lừa đảo phải làm thế nào để lấy lại tiền.
Tóm tắt câu hỏi:
Em có đặc mua sỉ túi xách qua mạng. Và bên bán đã chốt hàng và ra hoá đơn cho em là 6 triệu 3 trăm 10 ngàn đồng. Và yêu cầu em chuyển khoản đủ tiền thì họ mới chuyển hàng. Nhưng khi em đã chuyển khoản đủ tiền hơn 20 ngày mà cũng chưa nhận được hàng. Em có nhắn tin hỏi mà bên đó ko trả lời. Sau nhiều lần nhắn tin gọi điện thì bên bán hàng mới nói là do quá tải đơn hàng nên chưa chuyển hàng cho em được. Và yêu cầu em gửi số tk qua thì sẽ chuyển trả tiền lại cho em. Nhưng em gửi số tk qua thì đợi mãi vẫn ko thấy bên mua chuyển tiền lại cho em. Nhắn tin thì lại ko trả lời em phải làm sao để lấy lại tiền của mình ạ. Luật sư giúp em với ạ.
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1. Căn cứ pháp lý:
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự 2015.
2. Nội dung tư vấn:
Internet ngày càng phát triển thì hình thức mua hàng qua mạng ngày càng được nhiều người tiêu dùng lựa chọn. Tuy nhiên, trên thực tế, hình thức này đang tiềm ẩn nhiều rủi ro như lừa đảo về chất lượng hàng, về số tiền mua hàng,… Trường hợp của bạn đang gặp phải là một trong những trường hợp như vậy. Để giải quyết vấn đề này, bạn cần xem xét các phương diện sau:
Trước hết, theo thông tin, bạn có đặt mua sỉ túi xách qua mạng. Bên bán đã chốt hàng và ra hóa đơn bán hàng là 6.310.000 đồng. Bạn cũng đã chuyển khoản số tiền mua bán hàng. Có thể thấy, giữa bạn và người bán hàng qua mạng đang tồn tại giao dịch mua bán tài sản, mua bán hàng hóa. Những thỏa thuận giữa bạn và người bán hàng có thể thông qua tin nhắn, bình luận đặt hàng, cuộc gọi trao đổi… được xác định đều mang bản chất của một hợp đồng mua bán tài sản. Bởi theo quy định tại Điều 430 Bộ luật Dân sự năm 2015, hợp đồng mua bán tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó, bên bán chuyển quyền sở hữu tài sản cho bên mua và bên mua trả tiền cho bên bán. Trong đó, đối tượng của hợp đồng mua bán là tài sản thuộc quyền sở hữu của người bán hoặc người bán có quyền bán và tài sản không phải là tài sản mà bị cấm hoặc bị hạn chế chuyển nhượng theo quy định của pháp luật.
Khi giữa bạn và người bán hàng trên mạng có quan hệ mua bán tài sản thì căn cứ theo quy định tại Điều 433, 436, 440, 445 Bộ luật Dân sự năm 2015, bên bán sẽ có nghĩa vụ giao tài sản đúng số lượng, chất lượng theo nội dung đã thỏa thuận. Còn bên mua (ở đây là bạn) sẽ có nghĩa vụ thanh toán tiền theo thời hạn, địa điểm và mức tiền theo quy định trong hợp đồng. Việc thực hiện hợp đồng mua bán được thực hiện trong thời hạn được quy định tại Điều 434 Bộ luật Dân sự năm 2015, theo đó:
“Điều 434. Thời hạn thực hiện hợp đồng mua bán
1. Thời hạn thực hiện hợp đồng mua bán do các bên thỏa thuận. Bên bán phải giao tài sản cho bên mua đúng thời hạn đã thỏa thuận; bên bán chỉ được giao tài sản trước hoặc sau thời hạn nếu được bên mua đồng ý.
2. Khi các bên không thỏa thuận thời hạn giao tài sản thì bên mua có quyền yêu cầu bên bán giao tài sản và bên bán cũng có quyền yêu cầu bên mua nhận tài sản bất cứ lúc nào, nhưng phải báo trước cho nhau một thời gian hợp lý.
3. Bên mua thanh toán tiền mua theo thời gian thỏa thuận. Nếu không xác định hoặc xác định không rõ ràng thời gian thanh toán thì bên mua phải thanh toán ngay tại thời điểm nhận tài sản mua hoặc nhận giấy tờ chứng nhận quyền sở hữu tài sản.”
Trong trường hợp của bạn, sau khi đã thỏa thuận và chốt đơn hàng giao dịch. Đồng thời, theo yêu cầu của bên bán, bạn phải chuyển khoản đủ số tiền mua hàng thì họ mới chuyển hàng. Bạn đã thực hiện đúng thỏa thuận với bên bán, thực hiện việc chuyển đủ tiền, tuy nhiên bên bán đã không giao hàng cho bạn. Có thể thấy, người bán đang vi phạm nghĩa vụ giao hàng trong hợp đồng mua bán hàng hóa, đang vi phạm sự thỏa thuận giao kết giữa hai bên.
Trường hợp này, khi bên bán vi phạm nghĩa vụ giao hàng trong hợp đồng mua bán thì bên bán phải thực hiện đúng nội dung đã thỏa thuận và có thể phải bồi thường cho bên mua thiệt hại khi giao hàng không đúng thời hạn hoặc hai bên sẽ thỏa thuận chấm dứt thỏa thuận mua bán và bên bán phải trả lại tiền mua hàng cho bạn. Trường hợp này, để đảm bảo quyền lợi của mình, bạn có quyền khởi kiện bên bán khi vi phạm nghĩa vụ theo thỏa thuận đã giao kết.
Tuy nhiên, khi bạn lựa chọn hình thức mua hàng trên mạng thì bạn cũng phải chấp nhận có thể xảy ra rủi ro khi bạn không biết rõ những thông tin của người bán trên mạng có chính xác, có đúng với sự thật hay không. Đồng thời, như thông tin bạn cung cấp, sau khi thực hiện đúng thỏa thuận về việc đặt hàng, bạn cũng đã chuyển tiền hàng theo yêu cầu nhưng không nhận được hàng đã đặt mua. Bạn cũng đã nhắn tin hỏi, nhưng không được trả lời. Sau nhiều lần nhắn tin gọi điện thì bên bán hàng nói do quá tải đơn hàng nên chưa thể chuyển hàng cho bạn được, đề nghị bạn gửi số tài khoản để chuyển trả tiền lại cho bạn, nhưng khi bạn đã gửi số tài khoản thì cũng không nhận được tiền. Bây giờ họ đã hoàn toàn cắt đứt liên lạc, không nghe máy, cũng không nhắn tin trả lời bạn nữa.
Trường hợp này, bạn sẽ không thể khởi kiện người bán khi không rõ thông tin của họ, cũng không thể liên lạc được với họ. Tuy nhiên, có thể thấy, người bán này đang có dấu hiệu của tội phạm khi có hành vi chiếm đoạt tài sản của bạn. Trường hợp này, có hai khả năng xảy ra. Cụ thể:
Trường hợp mọi thông tin người bán này cung cấp cho bạn về hàng hóa, về chất lượng sản phẩm, về thông tin của người bán đều đúng với sự thật. Chỉ là khi nhận được số tiền mua hàng do bạn chuyển khoản, họ không chuyển hàng cho bạn, và bỏ trốn, cắt đứt mọi liên lạc với bạn, không trả lời tin nhắn, không trả lời cuộc gọi, bỏ trốn để nhằm chiếm đoạt số tiền mua hàng của bạn. Trường hợp này, người bạn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 175 Bộ luật Hình sự năm 2015, được sửa đổi bởi khoản 35 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật hình sự 2015. Cụ thể:
“Điều 175. Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản
1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 4.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 4.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm hoặc tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó hoặc đến thời hạn trả lại tài sản mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả;
b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức
…”
– Trường hợp, thông tin của người bán này cung cấp cho bạn về hàng hóa, về chất lượng sản phẩm, và chính thông tin của người bạn đưa ra trên các trang mạng như facebook, zalo, trang web mua hàng trực tuyến… đều là những thông tin gian dối, không đúng với sự thực trên thực tế. Tuy nhiên, người bán này lại sử dụng những thông tin này để lừa dối bạn, và dùng những thủ đoạn gian dối để trao đổi, thỏa thuận với bạn, khiến bạn đặt hàng, rồi nhờ vậy mà bạn chuyển tiền mua hàng cho họ. Nhưng thực tế họ không hề chuyển tiền, cũng chặn cuộc gọi, không nghe máy, không nhắn tin lại, bỏ trốn, cắt đứt liên lạc với bạn, nhằm mục đích chiếm đoạt số tiền mà bạn đã gửi khi mua hàng. Trường hợp này, người bạn này đang có dấu hiệu của tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản được quy định tại Điều 174 Bộ luật hình sự năm 2015, được sửa đổi bởi điểm a khoản 3 Điều 2 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự 2015. Cụ thể:
“Điều 174. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản
1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;
b) Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
d) Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ;
2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm:
a) Có tổ chức;
…”
Từ những phân tích ở trên, cho dù thuộc vào trường hợp nào, thì hành vi của người bạn cũng đã gây ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của bạn khi mà bạn vừa mất tiền vừa không có số hàng mà mình đã đặt mua. Trường hợp này, để đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của mình, bạn cần làm đơn trình báo lên cơ quan công an. Cùng với đơn trình báo, bạn cần cung cấp đầy đủ những thông tin về việc giao dịch giữa bạn và người bán, thông tin về số điện thoại, về người bán, trang web giao dịch mà bạn đã đặt mua hàng, để cơ quan công an sớm tìm ra người bán, đảm bảo quyền lợi của bạn.
Như vậy, trong quan hệ mua bán hàng hóa qua mạng với bạn, người bán đã có hành vi vi phạm nghĩa vụ giao hàng hóa đã bán cho bên mua, đồng thời có dấu hiệu về hành vi chiếm đoạt số tiền mua hàng của bạn. Để đảm bảo quyền lợi của bạn, bạn cần làm đơn trình báo hành vi của người bán lên cơ quan công an.
