Lấy tài sản của người khác bỏ quên có bị truy cứu trách nhiệm hình sự?

Lấy tài sản của người khác bỏ quên có bị truy cứu trách nhiệm hình sự? Chiếm giữ tài sản bị bỏ rơi không trả có phạm tội không?

Tóm tắt câu hỏi:

Em bị mất điện thoại xiaomi trị giá khoảng 3 triệu 4 khi đi ăn ở quán ăn trên đảo Thạch An, Cần Giờ, Tp.HCM. Em để điện thoại trên ghế, góc khuất, ăn xong em để quên ở đó, và khi tính tiền đi chưa đến 5 phút thì quay lại, bàn ghế đã được dọn và bóng dáng người dọn bàn biến mất cùng với chiếc điện thoại. Cả chủ quán và nhân viên khác đều khẳng định là tên nhân viên dọn bàn lấy. Lúc xuất hiện lại, tên nhân viên đó có biểu hiện cực kì đáng nghi ngờ, và em khẳng định là hắn là kẻ đã trộm chiếc điện thoại. Em đã báo công an trên đảo và được tiếp nhận hồ sơ. Cho em hỏi trong trường hợp công an đảo Thạch An không thể tìm ra thủ phạm hoặc không kết tội được thì em phải làm sao ạ? Báo công an huyện Cần Giờ? Và chủ quán ăn trong trường hợp này có chịu bất kì trách nhiệm đền bù nào không ạ?

Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật hình sự – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Căn cứ pháp lý 

– Nghị định 167/2013/NĐ-CP

– Bộ luật dân sự năm 2015

2. Giải quyết vấn đề

Người đang giữ tài sản của bạn có được tài sản do điện thoại của bạn bị bỏ quên thì theo quy định tại Điều 230 Bộ luật dân sự năm 2015 . Xác lập quyền sở hữu đối với tài sản do người khác đánh rơi, bỏ quên như sau:

“1. Người phát hiện tài sản do người khác đánh rơi, bỏ quên mà biết được địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc trả lại tài sản cho người đó; nếu không biết địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc giao nộp cho Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc công an cấp xã nơi gần nhất để thông báo công khai cho chủ sở hữu biết mà nhận lại.

Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc công an cấp xã đã nhận tài sản phải thông báo cho người đã giao nộp về kết quả xác định chủ sở hữu.”

Do đó, người đang giữ tài sản của bạn có được tài sản do tài sản bị bỏ quên thì trong trường hợp này sẽ phải thông báo để tìm chủ sở hữu hoặc giao nộp cho ủy ban nhân dân xã, phường. Nếu không thể xác định được chủ sở hữu thì người này mới được xác lập quyền sở hữu đối với chiếc thoại của bạn. Tuy nhiên, theo thông tin của bạn thì rất có thể người này đã không hề có hành vi thông báo để tìm chủ sở hữu hoặc không trình báo với cơ quan có thẩm quyền. 

Do đó hành vi này có thể bị truy cứu trách hình sự khi giá trị tài sản từ 10 triệu đồng trở lên về tội chiếm giữ trái phép tài sản của người khác theo quy định tại Điều 176 Bộ luật hình sự năm 2015 và trường hợp này có thể bị xử phạt vi phạm vi phạm hành chính theo quy định tại Điểm e khoản 2 Điều 15 Nghị định 167/2013/NĐ-CP. Vi phạm quy định về gây thiệt hại đến tài sản của người khác như sau:

“2. Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sau đây:

a) Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác;

b) Gây mất mát, hư hỏng hoặc làm thiệt hại tài sản của Nhà nước được giao trực tiếp quản lý;

c) Dùng thủ đoạn hoặc tạo ra hoàn cảnh để buộc người khác đưa tiền, tài sản;

d) Gian lận hoặc lừa đảo trong việc môi giới, hướng dẫn giới thiệu dịch vụ mua, bán nhà, đất hoặc các tài sản khác;

đ) Mua, bán, cất giữ hoặc sử dụng tài sản của người khác mà biết rõ tài sản đó do vi phạm pháp luật mà có;

e) Chiếm giữ trái phép tài sản của người khác.”

Như vậy, đối với hành vi này bạn đã tố cáo với cơ quan có thẩm quyền để giải quyết thì phải phải cung cấp thông tin của các bên liên quan để cơ quan có thẩm quyền để giải quyết.

Trong trường hợp của bạn nếu không tồn tại hợp đồng gửi giữ tài sản hoặc bạn nhờ chủ quán bảo quản điện thoại hoặc quán đã có khuyến nghị về việc khách hàng tự bảo quản tài sản thì bạn sẽ không được bồi thường bởi do lỗi của bạn.