Mua xe qua mạng nhưng bên bán không giao xe, giải quyết thế nào? Trách nhiệm hình sự khi có hành vi lừa đảo qua mạng.
Tóm tắt câu hỏi:
Tôi bị lừa mua 1 chiếc xe máy trên mạng xã hội. Hiện giờ người lừa tiền tôi đã nhận tiền mà không giao xe. Hỏi luật sư. Tôi muốn báo công an thì cần có những gì. (Tôi có hóa đơn chuyển tiền, số điện thoại. Tin nhắn. Số tài khoản của người ấy.
Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật hình sự – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1.Căn cứ pháp lý:
Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017
2.Giải quyết vấn đề:
Hiện nay, với thời đại xã hội phát triển công nghệ thông tin không ngừng, tất cả những giao dịch thông thường ngày trước như mua bán, chuyển nhượng phải gặp mặt trực tiếp để trao đổi và ký kết hợp đồng thì nay đã chuyển sang thời đại công nghệ 3 chấm, 4 chấm. Nghĩa là, người mua và người bán chỉ cần thỏa thuận qua các kênh thông tin trên mạng xã hội mà không cần gặp trực tiếp để trao đổi. Bên cạnh sự tiện lợi này là điều bất cập, như trường hợp của bạn ở đây và của rất nhiều người khác, lợi dụng khe hở và chưa có quy chế chặt chẽ cho sự phát triển này nhiều người đã lừa đảo trong quá trình trao đổi. Nắm bắt được tình hình này, Dương Gia xin phép được áp dụng pháp lý phân tích tình huống lừa đảo này, bạn có thể tham khảo để giải quyết vấn đề mình đang gặp phải như sau:
Hành vi của bên bán xe máy cho bạn là đã trao đổi, đi đến thống nhất, đến thời gian như trong thỏa thuận bạn đã chuyển tiền cho họ nhưng họ không giao xe theo như đã thỏa thuận với anh. Người bán đã có hành vi gian dối như bằng lời nói, hành động hoặc những thủ đoạn khác nhằm cung cấp những thông tin sai lệch về sự việc (nói dối, trái sự thật, nói không thành có, nói ít thành nhiều, tẩy xóa con số để được nhiều hơn)… ; Bạn làn người mua chiếc xe đã nhầm tưởng, tin vào các thông tin không đúng sự thật đó nên đã tự nguyện chuyển giao tiền của mình cho người phạm tội. Như vậy, những hành vi trên của người bán xe là hành vi cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, căn cứ theo khoản 1 Điều 174 Bộ luật hình sự năm 2015:
“Điều 174. Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản
1. Người nào bằng thủ đoạn gian dối chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 2.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 2.000.000 đồng nhưng thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản mà còn vi phạm;
b) Đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 175 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm;
c) Gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội;
d) Tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ; tài sản là kỷ vật, di vật, đồ thờ cúng có giá trị đặc biệt về mặt tinh thần đối với người bị hại.
…”
Trong trường hợp của bạn, nếu người cho bạn số tài khoản để bạn chuyển khoản ngay từ đầu đã có ý định chiếm đoạt số tiền mà bạn gửi và không giao hàng thì hành vi đó cấu thành tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản vì có hành vi gian dối xảy ra trước hành vi chiếm đoạt. Nếu sau khi bạn chuyển khoản, người đó mới có ý định không giao hàng cho bạn mà chiếm đoạt luôn số tiền mà bạn đã chuyển thì hành vi đó có thể cấu thành tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, căn cứ theo quy định tại Khoản 35 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017:
“Điều 1. Sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số điều của Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13
…
35. Sửa đổi, bổ sung Điều 175 như sau:
“Điều 175. Tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản
1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây chiếm đoạt tài sản của người khác trị giá từ 4.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 4.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174 và 290 của Bộ luật này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm hoặc tài sản là phương tiện kiếm sống chính của người bị hại và gia đình họ, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:
a) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng rồi dùng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản đó hoặc đến thời hạn trả lại tài sản mặc dù có điều kiện, khả năng nhưng cố tình không trả;
b) Vay, mượn, thuê tài sản của người khác hoặc nhận được tài sản của người khác bằng hình thức hợp đồng và đã sử dụng tài sản đó vào mục đích bất hợp pháp dẫn đến không có khả năng trả lại tài sản.”
Theo đó, bạn có thể khởi kiện để yêu cầu người bán xe thực hiện nghĩa vụ của mình. Nếu sau đó người bán xe vẫn không thực hiện nghĩa vụ này mà cố tình trốn tránh nhằm chiếm đoạt số tiền trên thì anh có thể gửi đơn tố cáo về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản hoặc tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, tùy theo tính chất hành vi của người bán xe như phân tích ở trên.
Để thực hiện được việc khởi kiện này thì trước tiên anh phải xác định được địa chỉ thường trú của đối tượng trên. Sau đó, anh viết đơn trình bày lại sự việc và yêu cầu của mình kèm theo các giấy tờ, bằng chứng liên quan rồi gửi đơn đến TAND cấp huyện nơi người đó cư trú. Bạn có thể nhờ đến cơ quan công an, ngân hàng để xác minh tài khoản này thuộc sở hữu của ai để xác minh chủ thể của giao dịch này chính xác là ai.
Về hình thức nộp đơm khởi kiện: Bạn có thể nộp trực tiếp tại tòa án có thẩm quyền hoặc gửi qua đường bưu điện đều có giá trị pháp lý.
Bạn cũng có thể tham khảo thêm thông tin các dịch vụ tư vấn về pháp luật hình sự của chúng tôi:
- Luật sư tư vấn pháp luật hình sự trực tuyến miễn phí qua điện thoại
- Luật sư tư vấn pháp luật hình sự trực tuyến qua email, bằng văn bản
- Luật sư tư vấn luật hình sự tại văn phòng và tại nơi khách hàng yêu cầu
- Các dịch vụ Luật sư tư vấn - tranh tụng uy tín khác của Luật Dương Gia!
Trân trọng cám ơn!