Ngân hàng có được khấu trừ lương trực tiếp của khách hàng khi nợ tiền quá hạn

Ngân hàng có được khấu trừ lương trực tiếp của khách hàng khi nợ tiền quá hạn? Cưỡng chế tiền lương tại tài khoản ngân hàng để trả nợ.

Tóm tắt câu hỏi:

Chào Luật sư, Hiện tại tôi đang nợ thẻ tín dụng của ngân hàng Vietcombank, số tiền theo sao kê tháng 10/2017 là: 22.417.245 đồng (đã bao gồm các khoản phí phạt và lãi). Công ty tôi đang làm việc chỉ trả lương qua ngân hàng Vietcombank. Nên Vietcombank tự ý trừ 100% lương của tôi để thanh toán cho khoản nợ nói trên mà không được bất cứ sự đồng ý nào của tôi. Vậy tính ra, tôi sẽ phải bị trừ nguyên lương của tháng tiếp theo. Vietcombank làm như vậy có đúng luật lao động không? Theo điều 101, bộ luật Lao động 2012 có quy định chỉ được khấu trừ lương tối đa là 30%, vậy tôi muốn gửi đơn kiện Vietcombank, có khả thi không? Tôi đang rất khó khăn và mong chờ sự hồi âm của Luật sư. Cảm ơn Quý luật sự. Phạm Hiếu Linh (Mr.)

Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật dân sự – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Căn cứ pháp lý:

Bộ luật dân sự năm 2015

2. Giải quyết vấn đề:

Vấn đề vay tiền của bên khác đặc biệt là giao dịch vay tiền giữa người dân với tổ chức tín dụng ngày càng tăng về số lượng giao dịch. Nhưng dường như, người dân đi vay không hiểu tính pháp lý của giao dịch mình đang thực hiện nên thường không kiểm tra tính pháp lý trong giao dịch của mình như trao đổi điều khoản trong hợp đồng, đọc hợp đồng. Vấn đề này cũng là điều dễ hiểu, thấu hiểu điều đó chúng tôi lấy tình huống điển hình sau phân tích, góp ý giúp người vay am hiểu hơn về giao dịch của mình:

Việc ngân hàng Vietcombank trừ tiền trực tiếp trong thẻ bạn đang có (tiền xuất phát từ việc người sử dụng lao động trả tiền lương cho bạn)? Để trả lời câu hỏi này, cần xem xét trên phương diện hợp đồng đã ký giữa bạn và ngân hàng Vietcombank, đồng thời đối chiếu quy định của pháp luật trong Bộ luật dân sự năm 2015 về vay tài sản như sau: 

“Điều 463. Hợp đồng vay tài sản

Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.

Điều 466. Nghĩa vụ trả nợ của bên vay

1. Bên vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

2. Trường hợp bên vay không thể trả vật thì có thể trả bằng tiền theo trị giá của vật đã vay tại địa điểm và thời điểm trả nợ, nếu được bên cho vay đồng ý.

3. Địa điểm trả nợ là nơi cư trú hoặc nơi đặt trụ sở của bên cho vay, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

4. Trường hợp vay không có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả nợ hoặc trả không đầy đủ thì bên cho vay có quyền yêu cầu trả tiền lãi với mức lãi suất theo quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này trên số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

5. Trường hợp vay có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi như sau:

a) Lãi trên nợ gốc theo lãi suất thỏa thuận trong hợp đồng tương ứng với thời hạn vay mà đến hạn chưa trả; trường hợp chậm trả thì còn phải trả lãi theo mức lãi suất quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này;

b) Lãi trên nợ gốc quá hạn chưa trả bằng 150% lãi suất vay theo hợp đồng tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.”

Theo đó, khi vay tài sản xuất hiện hợp đồng vay tài sản giữa hai bên là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên Vietcombank (là bên cho vay) giao tài sản cho bên bạn (là bên vay); khi đến hạn trả, bên bạn phải hoàn trả cho bên Vietcombank tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.

Về phương thức thanh toán tiền vay, hay còn là nghĩa vụ trả nợ của bên bạn căn cứ theo quy định trên bên bạn vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn, địa điểm trả nợ là nơi cư trú hoặc nơi đặt trụ sở của bên cho vay, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Như vậy, địa điểm và thời hạn trong tình huống của bạn để xem tính pháp lý trước hết cần nhìn hợp đồng đã thỏa thuận, hai bên đã thỏa thuận thời hạn trả như nào? Phương thức thanh toán có phải được khấu trừ qua thẻ như Vietcombank đã làm với bên bạn hay không là phụ thuộc qua quá trình trao đổi của hai bên trước khi giao dịch. Có thể do bên bạn và Vietcombank đã trao đổi với nhau Vietcombank được trừ tiền nợ vào tiền lương hàng tháng bên bạn qua thẻ ngân hàng này. Còn nếu thực tế Vietcombank và bạn không lựa chọn phương thức thanh toán trừ trực tiếp tiền lương của bạn thì hành vi của Ngân hàng Vietcombank là hoàn toàn không đúng theo sự thỏa thuận trong hợp đồng vay tài sản.

Còn về vấn đề luật lao động theo như bạn nhắc ở đây không áp dụng do đây là giao dịch vay tài sản không phải giao dịch giữa người lao động với người sử dụng lao động do đó cũng không áp dụng được quy định tại Điều 101 Luật lao động năm 2012 vào tình huống này.