Người bị hại rút đơn yêu cầu khởi kiện có bị truy cứu trách nhiệm hình sự nữa không?

Người bị hại rút đơn yêu cầu khởi kiện có bị truy cứu trách nhiệm hình sự nữa không? Khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại.

Tóm tắt câu hỏi:

Em chào luật sư. Thưa luật sư em muốn được tư vấn về vấn đề em trai mình. Vào ngày 28/12/2017 em trai em có đi chơi vs bạn gái đi hát vs uống rượu. Rồi đã đưa bạn gái về và thực hiện hành vi quan hệ (cưỡng ép) đến hôm sau thì công an xuống nhà triệu tập em trai đi và bên bạn gái đã tố cáo hành vi em trai mình. Đến hôm 4/1/2018, 2 bên gia đình đã thoả thuận không làm đơn kiện và đưa ra truy cứu trách nhiệm hình sự nữa. Và bên gia đình em đã bồi thường 40 triệu do gia đình bên bị hại yêu cầu. Đến hôm 10/1/2018 em trai mình bị khởi tố và tạm giam, và bên gia đình bị hại đã làm đơn xin giảm nhẹ tội. thưa luật sư bên bị hại không kiện nữa bên công an có được phép khởi tố không ạ... Nếu bị khởi tố vs khung hình phạt vs các tình tiết giảm nhẹ thì bị phạt tù bao nhiêu năm ạ, Em xin cảm ơn ạ...

Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật hình sự – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Cơ sở pháp lý

– Bộ luật hình sự năm 2015

– Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015

2. Giải quyết vấn đề

Quan hệ tình dục là một nhu cầu sinh lý bình thường của con người. Tuy nhiên, hành vi quan hệ tình chỉ được đặt ra khi cả hai bên nam, nữ đến với nhau bằng sự tự nguyện, có mục đích trong sáng, rõ ràng…Trong những năm gần đây, tình trạng hiếp dâm, cưỡng dâm đối với bé gái, phụ nữ ở nước ta có xu hướng tăng hơn, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, sức khỏe về thể chất và tinh thần của người bị hại. Hành vi ép buộc người khác quan hệ với mình, không xuất phát từ mong muốn của đối phương được coi là hành vi trái pháp luật.

Em trai bạn sau quá trình đi chơi, đi hát, uống rượu có hành vi cưỡng ép bạn gái quan hệ tình dục. Điều này không phải từ mong muốn chủ quan của bạn gái. Tùy thuộc theo hành vi thưc hiện mà em trai bạn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội hiếp dâm hoặc Tội cưỡng dâm.

Theo Điều 141 Bộ luật hình sự năm 2015 quy định Tội hiếp dâm là hành vi “ dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc bằng thủ đoạn khác giao cấu hoặc thưc hiện hành vi quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân“. Hành vi dùng vũ lực có thể biểu hiện dưới hình thức như đánh đập, trói buộc, đe dọa nạn nhân bằng lời nói, hung khí, ép bạn nhân phải quan hệ tình dục với minh.

Đối với Tội cưỡng dâm, theo quy định tại Điều 143 Bộ luật hình sự năm 2015 là hành vi ” dùng mọi thủ đoạn khiến người khác lệ thuộc vào mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thưc hiện hành vi quan hệ tình dục khác“. Theo đó, người thưc hiện hành vi cưỡng dâm không dùng vũ lưc, đe dọa dùng vũ lực để quan hệ tình dục mà dùng thủ đoạn để nạn nhân rơi vào tình trạng lệ thuộc vào mình, miễn cưỡng thưc hiện hành vi quan hệ tình dục với mình.

Theo đánh giá chủ quan của chúng tôi thì em trai bạn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội cưỡng dâm, do những thông tin bạn trình bày thì em bạn không có biểu hiện dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực mà lợi dụng vào tình trạng uống rượu cưỡng ép bạn gái quan hệ tình dục.

Căn cứ theo quy định tại Điều 143 Bộ luật hình sự năm 2015 về Tội cưỡng dâm như sau:

“Điều 143. Tội cưỡng dâm

1. Người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.”

Đối chiếu quy định trên, người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người lệ thuộc mình hoặc người đang ở trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

Như bạn trình bày ở trên, ngày 4/1/2018, hai bên gia đình thỏa thuận với nhau không làm đơn khởi kiện và gia đình bạn đã bồi thường 40 triệu đồng do gia đình bên bị hại yêu cầu nhưng đến ngày 10/01/2018 em trai bạn vẫn bị khởi tố và tạm giam. Như vậy có thể hiểu, gia đình bị hại đã làm đơn bãi nại đối với hành vi của em trai bạn. 

Căn cứ theo Điều 155 Bộ luật tố tụng hình sự về Khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của người bị hại quy định như sau:

“Điều 155. Khởi tố vụ án hình sự theo yêu cầu của bị hại

1. Chỉ được khởi tố vụ án hình sự về tội phạm quy định tại khoản 1 các điều 134, 135, 136, 138, 139, 141, 143, 155, 156 và 226 của Bộ luật hình sự khi có yêu cầu của bị hại hoặc người đại diện của bị hại là người dưới 18 tuổi, người có nhược điểm về tâm thần hoặc thể chất hoặc đã chết.

2. Trường hợp người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu thì vụ án phải được đình chỉ, trừ trường hợp có căn cứ xác định người đã yêu cầu rút yêu cầu khởi tố trái với ý muốn của họ do bị ép buộc, cưỡng bức thì tuy người đã yêu cầu khởi tố rút yêu cầu, Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án vẫn tiếp tục tiến hành tố tụng đối với vụ án.

3. Bị hại hoặc người đại diện của bị hại đã rút yêu cầu khởi tố thì không có quyền yêu cầu lại, trừ trường hợp rút yêu cầu do bị ép buộc, cưỡng bức.”

Như đã phân tích ở trên, em bạn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định tại Khoản 1 Điều 143 Bộ luật hình sự năm 2015. Nhưng theo Khoản 1 Điều 155 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015 thì chỉ được khởi tố vụ án hình sự về tội phạm quy định tại Khoản 1 Điều 143 Bộ luật hình sự năm 2015 khi có yêu cầu của bị hại. Trường hợp này, gia đình bị hại đã rút đơn yêu cầu thì vụ án phải được đình chỉ. Trừ khi, việc rút đơn của gia đình bị hại có căn cứ xác định là trái với ý muốn của họ do bị ép buộc, cưỡng bức thì Cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án vẫn tiếp tục tiến hành khởi tố vụ án. Nếu xét thấy vụ án của em trai bạn đủ căn cứ để đình chỉ thì gia đình bạn có quyền làm đơn yêu cầu đình chỉ vụ án. Vì bạn chưa nêu rõ hành vi cụ thể em bạn xâm phạm bạn nữ kia như thế nào nên bạn có thể tham khảo các trường hợp khởi tố theo yêu cầu của người bị hại theo Điều 155, Bộ luật tố tụng hình sự 2015 để xem xét trường hợp của mình.