Phân chia di sản thừa kế của ông để lại. Nguyên tắc phân chia di sản thừa kế khi không có di chúc.
Tóm tắt câu hỏi:
Em xin phép luật dương gia tư vấn cho gia đình em về một số việc về đất đai của gia đình em xin cảm ơn...Bây giờ gia đình em họp mặt có tất cả 7 anh em để làm sổ đỏ cho bố em thì tất cả 5 người đã đồng ý giờ chỉ còn 2 cô không đồng ý đòi lại phần đất để lại mà ngày xưa ông nhà em còn sống thì bảo để lại hết cho bố em chưa kịp viết di chúc đã mất. Giờ hai cô đòi lại phần đất chia đấy mà ngày trước ông em còn sống cho nhà em đã xây nhà nên thì bây giờ giả phần đất đó hai cô có phải bồi thường tài sản cho nhà em không. Mong các anh tư vấn cho em.
Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật thừa kế – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1. Căn cứ pháp lý:
2. Giải quyết vấn đề:
Theo bạn trình bày, trước khi ông bạn mất có di chúc miệng lại để lại toàn bộ tài sản này cho bố bạn. Điều 629 Bộ luật dân sự 2015 quy định về di chúc miệng như sau:
“Điều 629. Di chúc miệng
1. Trường hợp tính mạng một người bị cái chết đe dọa và không thể lập di chúc bằng văn bản thì có thể lập di chúc miệng.
2. Sau 03 tháng, kể từ thời điểm di chúc miệng mà người lập di chúc còn sống, minh mẫn, sáng suốt thì di chúc miệng mặc nhiên bị hủy bỏ.”
Như vậy, sau khi để lại di chúc miệng, ông bạn không lập thêm một di chúc bằng văn bản nào khác thì mặc định di chúc đó sẽ bị hủy bỏ sau 3 tháng nếu người lập di chúc còn sống và minh mẫn, sáng suốt. Như vậy, gia đình bạn sẽ phải phân chia di sản thừa kế theo pháp luật.
Trường hợp của gia đình nhà bạn sẽ làm thủ tục thừa kế theo pháp luật khi ông bạn mất không để lại di chúc. Căn cứ theo Điều 649 và khoản 1 Điều 650 Bộ luật Dân sự năm 2015:
“Điều 649. Thừa kế theo pháp luật
Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định.”
“Điều 650. Những trường hợp thừa kế theo pháp luật
1. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:
a) Không có di chúc;
b) Di chúc không hợp pháp;
c) Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;
d) Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”
Do đó, ông bạn mất không để lại di chúc nên tài sản này thuộc trường hợp thừa kế theo pháp luật. Để chia thừa kế này theo pháp luật căn cứ theo Điều 651 Bộ luật dân sự năm 2015:
“Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:
a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.”
Theo quy định trên, hàng thừa kế thứ nhất của ông bạn gồm những người sau: 07 người con của ông (nếu ông bạn vẫn còn bố mẹ và vợ sẽ tính thêm những người này trong hàng thừa kế thứ 1). Lúc này, phần tài sản chung của ông được chia đều cho 07 người con của ông, cụ thể là miếng đất, có thể chia như sau: định giá tài sản và chia đều phần tài sản cho 07 người.
Theo thông tin bạn đưa ra, gia đình 07 người con họp lại để làm sổ đỏ cho bố bạn, có 02 người cô không đồng ý còn 04 người đồng ý, do vậy lúc này 04 người đồng ý làm sổ đỏ cho bố bạn sẽ lập văn bản tặng cho phần di sản đó cho bố bạn. Về phần 02 người cô không đồng ý, tài sản này sẽ được phân chia theo pháp luật cho bố bạn và 02 người cô, bố bạn muốn sở hữu hết trọn vẹn mảnh đất ông để lại sẽ thỏa thuận với 02 người cô, có thể định giá và lấy lại phần đất các cô nhận và chi trả tiền.
Bạn cũng có thể tham khảo thêm thông tin các dịch vụ tư vấn về pháp luật thừa kế của chúng tôi:
- Luật sư tư vấn pháp luật thừa kế trực tuyến miễn phí qua điện thoại
- Luật sư tư vấn luật thừa kế, tranh chấp thừa kế qua email, bằng văn bản
- Luật sư tư vấn luật thừa kế, tranh chấp thừa kế trực tiếp tại văn phòng
- Các dịch vụ Luật sư tư vấn - tranh tụng uy tín khác của Luật Dương Gia!
Trân trọng cám ơn!