Quy định về Công ty TNHH một thành viên

Quy định về Công ty TNHH một thành viên. Chế độ pháp lý và cơ cấu tổ chức quản lý của công ty TNHH một thành viên.

Xuất phát từ sự không phù hợp của mô hình công ty cổ phần cũng như của các công ty đối nhân và bên cạnh tốc độ phát triển của nền kinh tế thị trường cụ thể như mô hình công ty cổ phần tồn tại không đáp ứng nhu cầu với mô hình kinh tế nhỏ, các quy định quá phức tạp đối với công ty cổ phần thực sự không cần thiết và không phù hợp với các loại công ty vừa và nhỏ, có ít thành viên. Và về chế độ trách nhiệm vô hạn của công ty đối nhân cũng đã không còn phù hợp với nhu cầu của các nhà đầu tư, để hạn chế rủi ro trong kinh doanh mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn đã hình thành kết hợp được ưu điểm của chế độ trách nhiệm hữu hạn của công ty cổ phần và ưu điểm của công ty đối nhân, nhà đầu tư có thể kinh doanh theo mô hình vừa và nhỏ, đồng thời khắc phục được nhược điểm sự phức tạp khi thành lập và điều hành của công ty cổ phần, sự không phân chia rủi ro của công ty đối nhân. Tóm lại, công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên là mô hình lý tưởng để kinh doanh ở quy mô vừa và nhỏ, chúng có ưu điểm để tạo điều kiện cho các nhà kinh doanh mạnh dạn đầu tư vào các ngành, lĩnh vực có khả năng rủi ro nhiều, thu hồi vốn chậm.

Hiện nay, mô hình công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên đang rất phổ biến ở Việt Nam, và được pháp luật quy định khá là rõ ràng như sau:

Thứ nhất: Quy định chung về công ty trách nhiệm hữu hạn (TNHH) một thành viên.

Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên là doanh nghiệp do một tổ chức hoặc một cá nhân làm chủ sở hữu, chủ sở hữu công ty chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty trong phạm vi số vốn điều lệ của công ty. Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên sẽ có tư cách pháp nhân kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và không quyền phát hành cổ phần.

Công ty TNHH một thanh viên có vốn điều lệ tại thời điểm đăng ký kinh doanh bằng tổn giá trị tài sản do chủ sở hữu cam kết góp và có ghi trong Điều lệ công ty. Và chủ sở hữu phải có nghĩa vụ góp đủ và đúng giá trị, loại tài sản như đã cam kết, chủ sở hữu chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với nghĩa vụ tài chính của công ty, thiệt hại xảy ra do không góp, không góp đủ, không góp đúng hạn vốn điều lệ.

Khi thành lập công ty, chủ sở hữu sẽ có những quyền và nghĩa vụ tương ứng đối với công ty cụ thể như sau:

– Quyền của chủ sở hữu:

+ Khi chủ sở hữu của công ty là tổ chức: Quyết định nội dung Điều lệ công ty, sửa đổi, bổ sung Điều lệ công ty; Quyết định chiến lược phát triển và kế hoạch kinh doanh hằng năm của công ty; Quyết định cơ cấu tổ chức quản lý công ty, bổ nhiệm, miễn nhiệm, bãi nhiệm người quản lý công ty; Quyết định dự án đầu tư phát triển; Quyết định các giải pháp phát triển thị trường, tiếp thị và công nghệ; Thông qua hợp đồng vay, cho vay và các hợp đồng khác do Điều lệ công ty quy định có giá trị bằng hoặc lớn hơn 50% tổng giá trị tài sản được ghi trong báo cáo tài chính gần nhất của công ty hoặc một tỷ lệ hoặc giá trị khác nhỏ hơn quy định tại Điều lệ công ty; Quyết định bán tài sản có giá trị bằng hoặc lớn hơn 50% tổng giá trị tài sản được ghi trong báo cáo tài chính gần nhất của công ty hoặc một tỷ lệ hoặc giá trị khác nhỏ hơn quy định tại Điều lệ công ty; Quyết định tăng vốn điều lệ của công ty; chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ vốn điều lệ của công ty cho tổ chức, cá nhân khác; Quyết định thành lập công ty con, góp vốn vào công ty khác; Tổ chức giám sát và đánh giá hoạt động kinh doanh của công ty; Quyết định việc sử dụng lợi nhuận sau khi đã hoàn thành nghĩa vụ thuế và các nghĩa vụ tài chính khác của công ty; Quyết định tổ chức lại, giải thể và yêu cầu phá sản công ty; Thu hồi toàn bộ giá trị tài sản của công ty sau khi công ty hoàn thành giải thể hoặc phá sản; và các quyền khác theo quy định Điều lệ công ty.

+ Khi chủ sở hữu của công ty là cá nhân: Quyết định nội dung Điều lệ công ty, sửa đổi, bổ sung Điều lệ công ty; Quyết định đầu tư, kinh doanh và quản trị nội bộ công ty, trừ trường hợp Điều lệ công ty có quy định khác; Quyết định tăng vốn điều lệ, chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ vốn điều lệ của công ty cho tổ chức, cá nhân khác; Quyết định việc sử dụng lợi nhuận sau khi đã hoàn thành nghĩa vụ thuế và các nghĩa vụ tài chính khác của công ty; Quyết định tổ chức lại, giải thể và yêu cầu phá sản công ty; Thu hồi toàn bộ giá trị tài sản của công ty sau khi công ty hoàn thành giải thể hoặc phá sản; Quyền khác theo quy định của Luật này và Điều lệ công ty.

– Nghĩa vụ của chủ sở hữu: Góp đầy đủ và đúng hạn vốn điều lệ công ty; Tuân thủ Điều lệ công ty; Phải xác định và tách biệt tài sản của chủ sở hữu công ty và tài sản của công ty. Chủ sở hữu công ty là cá nhân phải tách biệt các chi tiêu của cá nhân và gia đình mình với các chi tiêu trên cương vị là Chủ tịch công ty và Giám đốc hoặc Tổng giám đốc; Tuân thủ quy định của pháp luật về hợp đồng và pháp luật có liên quan trong việc mua, bán, vay, cho vay, thuê, cho thuê và các giao dịch khác giữa công ty và chủ sở hữu công ty; Chủ sở hữu công ty chỉ được quyền rút vốn bằng cách chuyển nhượng một phần hoặc toàn bộ vốn điều lệ cho tổ chức hoặc cá nhân khác; trường hợp rút một phần hoặc toàn bộ vốn điều lệ đã góp ra khỏi công ty dưới hình thức khác thì chủ sở hữu và cá nhân, tổ chức có liên quan phải liên đới chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của công ty; Chủ sở hữu công ty không được rút lợi nhuận khi công ty không thanh toán đủ các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác đến hạn Và thực hiện nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật và Điều lệ công ty.

Thứ hai: Cơ cấu tổ chức quản lý của công ty TNHH một thành viên.

– Cơ cấu tổ chức quản lý của công ty TNHH một thành viên do tổ chức làm chủ sở hữu: Công ty TNHH một thành viên do tổ chức làm chủ sở hữu được tổ chức quản lý và hoạt động theo một trong hai mô hình:

+ Chủ tịch công ty, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc và Kiểm soát viên.                  

+ Hội đồng thành viên, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc và Kiểm soát viên.

Người đại diện theo pháp luật của công ty sẽ được ghi nhận trong Điều lệ do chủ sở hữu xác định, nếu  điều lệ công ty không quy định thì Chủ tịch Hội đồng thành viên hoặc Chủ tịch công ty là người đại diện theo pháp luật của công ty.

Chủ sở hữu có quyền bổ nhiệm chủ tịch công ty hoặc thành viên Hội đồng thành viên,nhân danh chủ sở hữu thực hiện quyền và nghĩa vụ của chủ sở hữu công ty, nhân danh công ty thực hiện các quyền và nghĩa vụ của công ty.

Hội đồng thành viên hoặc Chủ sở hữu Công ty có thể thuê Giám đốc hoặc Tổng giám đốc với nhiệm kỳ không quá 05 năm để điều hành hoạt động của công ty. Giám đốc hoặc Tổng giám đốc chịu trách nhiệm trước pháp luật và Hội đồng thành viên hoặc Chủ tịch công ty về việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình. Chủ tịch Hội đồng thành viên, thành viên khác của Hội đồng thành viên hoặc Chủ tịch công ty có thể kiêm Giám đốc hoặc Tổng giám đốc.

Chủ sở hữu công ty quyết định số lượng Kiểm soát viên, bổ nhiệm Kiểm soát viên với nhiệm kỳ không quá 05 năm và việc thành lập Ban kiểm soát. Kiểm soát viên chịu trách nhiệm trước pháp luật và chủ sở hữu công ty về việc thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình.

– Cơ cấu tổ chức quản lý công ty TNHH một thành viên do cá nhân làm chủ sở hữu:

Công ty TNHH một thành viên do cá nhân làm chủ sở hữu có Chủ tịch công ty, Giám đốc hoặc Tổng giám đốc.

Chủ sở hữu công ty có thể là Chủ tịch Công ty có quyền cao nhất điều hành mọi hoạt động của Công ty.

Chủ tịch công ty có thể kiêm nhiệm hoặc thuê người khác làm Giám đốc hoặc Tổng giám đốc. Quyền, nghĩa vụ của Giám đốc hoặc Tổng giám đốc được quy định tại Điều lệ công ty, hợp đồng lao động mà Giám đốc hoặc Tổng giám đốc ký với Chủ tịch công ty.

Như vậy, về bản chất cơ cấu tổ chức của công ty TNHH 1 thành viên thì Luật doanh nghiệp 2014 có sự mở rộng và toàn diện hơn so với luật doanh nghiệp các năm trước, tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà kinh doanh, đầu tư tham gia vào nền kinh tế thị trường một cách tự tin, thoải mái hơn, đảm bảo cho hoạt động kinh doanh của công ty được thực hiện một cách khách quan, chính xác, tránh tình trạng lợi dụng chức vụ, quyền hạn để tư lợi làm ảnh hưởng đến lợi nhuận của công ty.