Quy định về hợp đồng mua bán xe trả góp

Quy định của hợp đồng mua bán xe trả góp. Không trả tiền mua xe có bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản?

Tóm tắt câu hỏi:

Công ty tôi bán xe trả góp cho anh Hiệu số tiền 47.500.000 đồng, trả trước và góp mới được 13.000.000 đồng để xin lắp biển số xe. Hợp đồng 13 tháng, mỗi tháng 3.000.000 đồng. Trong hợp đồng giữa tôi và anh Hiệu có nêu rõ, nếu bên mua không trả tiền đúng hẹn như thỏa thuận thì bên bán có quyền lấy lại xe mà không hoàn trả lại bất cứ khoản tiền nào , khoản tiền đó được trừ vào khấu hao xe, trong khi chưa trả hết tiền nghiêm cấm mọi hành vi cầm cố, trao đổi, mua bán chiếc xe. Số tiền còn lại anh Hiệu không trả nữa, đến nay quá hạn hợp đồng , anh hiệu đem chiếc xe đó đi cầm đồ lấy 11.000.000 , nên tôi không lấy lại được xe từ anh Hiệu, anh Hiệu cũng không đi chuộc xe và trả lại cho tôi cái giấy cầm đồ đó, kêu tôi đi chuộc, vậy cho tôi hỏi, tôi có thể nhờ công an địa phương đi lấy lại chiếc xe đó từ tiệm cầm đồ không (lưu ý, cầm xe không có giấy tờ, vì giấy tờ tôi vẫn giữ ), và anh Hiệu có dấu hiệu vi phạm tội hình sự là lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản không ?

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Căn cứ pháp luật

– Bộ luật dân sự năm 2015;

– Bộ luật hình sự 1999. 

2. Giải quyết vấn đề

Theo quy định của pháp luật thì Hợp đồng mua bán tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên bán chuyển quyền sở hữu tài sản cho bên mua và bên mua trả tiền cho bên bán. Các bên có thể thỏa thuận về việc bên mua trả chậm hoặc trả dần tiền mua trong một thời hạn sau khi nhận tài sản mua. Bên bán được bảo lưu quyền sở hữu đối với tài sản bán cho đến khi bên mua trả đủ tiền, trừ trường hợp có thỏa thuận khác. Hợp đồng mua trả chậm hoặc trả dần phải được lập thành văn bản. Bên mua có quyền sử dụng tài sản mua trả chậm, trả dần và phải chịu rủi ro trong thời gian sử dụng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

Căn cứ theo quy định tại điều 440 của Bộ luật dân sự năm 2015 về nghĩa vụ trả tiền thì bên mua có nghĩa vụ thanh toán tiền theo thời hạn, địa điểm và mức tiền được quy định trong hợp đồng.

– Trường hợp các bên chỉ có thỏa thuận về thời hạn giao tài sản thì thời hạn thanh toán tiền cũng được xác định tương ứng với thời hạn giao tài sản. Nếu các bên không có thỏa thuận về thời hạn giao tài sản và thời hạn thanh toán tiền thì bên mua phải thanh toán tiền tại thời điểm nhận tài sản.

– Trường hợp bên mua không thực hiện đúng nghĩa vụ trả tiền thì phải trả lãi trên số tiền chậm trả theo quy định tại Điều 357 của Bộ luật dân sự.

Do đó, công ty anh bán xe trả góp cho anh Hiệu phải thực hiện nghĩa vụ trả tiền theo hợp đồng mà các bên đã thỏa thuận và nếu một bên có vi phạm thì sẽ phải bồi thường theo hợp đồng đã lập.

Nếu anh Hiệu vẫn cố tình không trả tiền mua xe, thì bên bạn có thể yêu cầu công an phường lấy xe ra hoặc khởi kiện ra tòa án nơi anh Hiệu ra cư trú để thực hiện nghĩa vụ hợp đồng mà hai bên đã giao kết theo quy định của pháp luật.

Theo quy định của pháp luật quy định tại điều 140 Bộ luật hình sự năm 1999 về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản nếu có đủ các yếu tố sau thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Các yếu tố cấu thành tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản tội này.

* Mặt khách quan

+) Người phạm tội có được tài sản một cách hợp pháp thông qua hợp đồng vay, mượn, thuê tài sản hoặc hợp đồng khác

+) Sau khi có được tài sản, người phạm tội không thực hiện như cam kết trong hợp đồng, sử dụng thủ đoạn gian dối hoặc bỏ trốn để chiếm đoạt tài sản.

– Hậu quả: người phạm tội đã chiếm đoạt được tài sản, hoặc đã bỏ trốn, hoặc không còn khả năng trả lại tài sản.

Người phạm tội chiếm đoạt được tài sản có giá trị từ 4 triệu đồng trở lên, nếu tài sản có giá trị dưới 4 triệu đồng thì phải kèm theo điều kiện gây hậu quả nghiêm trọng, hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi chiếm đoạt tài sản hoặc đã bị kết án về tội chiếm đoạt tài sản chưa được xóa án tích mà còn vi phạm mới thì mới cấu thành tội phạm.

* Khách thể: Hành vi nêu trên xâm phạm đến quyền sở hữu tài sản của người khác.

* Mặt chủ quan:

Người phạm tội thực hiện tội phạm này với lỗi cố ý. Tuy nhiên cần lưu ý: mục đích chiếm đoạt chỉ phát sinh sau khi đã nhận được tài sản thông qua các giao dịch hợp pháp. Đây là điểm khác biệt cơ bản vối tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Trong quá trình thực hiện tội phạm người phạm tội còn có thể có những mục đích khác phát sinh cùng với mục đích chiếm đoạt. Trường hợp này, người phạm tội vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản.

* Chủ thể: Chủ thể của tội phạm này là bất kỳ người nào có năng lực trách nhiệm hình sự.

Như vậy, nếu anh Hiệu có đủ các yếu tố trên sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo quy định của pháp luật.