Quy trình thủ tục giải quyết ly hôn của tòa án

Quy trình thủ tục giải quyết ly hôn của tòa án. Quy định về hòa giải và công nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn.

Tóm tắt câu hỏi:

Mong luật sư tư vấn cho em vấn đề này: Do mối quan hệ vợ chồng đã rạn nứt và không thể hàn gắn được, em đã gửi đơn ra Tòa án thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh ngày 16 tháng 10 năm 2016. Tòa án đã có giấy triệu tập và thẩm phán đã gọi chúng em lên 2 lần và đã thỏa thuận xong việc nuôi con và ký vào những giấy tờ do thẩm phán yêu cầu. Nhưng từ lần gọi thứ 2 đến nay em không thấy Tòa án triệu tập, vậy Luật sư cho em hỏi lý do tại sao không ạ?

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Căn cứ pháp lý. 

– Bộ luật tố tụng dân sự 2015. 

2. Giải quyết vấn đề. 

Trường hợp thứ nhất: Vợ chồng bạn đồng thuận ly hôn. 

Căn cứ theo Điều 397 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 quy định về Hòa giải và công nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn như sau:

” Điều 397. Hòa giải và công nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn

1. Trong thời hạn chuẩn bị xét đơn yêu cầu, trước khi tiến hành hòa giải để vợ chồng đoàn tụ, khi xét thấy cần thiết, Thẩm phán có thể tham khảo ý kiến của cơ quan quản lý nhà nước về gia đình, cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em về hoàn cảnh gia đình, nguyên nhân phát sinh mâu thuẫn và nguyện vọng của vợ, chồng, con có liên quan đến vụ án.

2. Thẩm phán phải tiến hành hòa giải để vợ chồng đoàn tụ; giải thích về quyền và nghĩa vụ giữa vợ và chồng, giữa cha, mẹ và con, giữa các thành viên khác trong gia đình, về trách nhiệm cấp dưỡng và các vấn đề khác liên quan đến hôn nhân và gia đình.

3. Trường hợp sau khi hòa giải, vợ, chồng đoàn tụ thì Thẩm phán ra quyết định đình chỉ giải quyết yêu cầu của họ.

4. Trường hợp hòa giải đoàn tụ không thành thì Thẩm phán ra quyết định công nhận thuận tình ly hôn và sự thỏa thuận của các đương sự theo quy định tại Điều 212 của Bộ luật này khi có đầy đủ các điều kiện sau đây:

a) Hai bên thực sự tự nguyện ly hôn;

b) Hai bên đã thỏa thuận được với nhau về việc chia hoặc không chia tài sản chung, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con;

c) Sự thỏa thuận phải bảo đảm quyền lợi chính đáng của vợ, con.

5. Trường hợp hòa giải đoàn tụ không thành và các đương sự không thỏa thuận được về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con thì Tòa án đình chỉ giải quyết việc dân sự về công nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn và thụ lý vụ án để giải quyết. Tòa án không phải thông báo về việc thụ lý vụ án, không phải phân công lại Thẩm phán giải quyết vụ án. Việc giải quyết vụ án được thực hiện theo thủ tục chung do Bộ luật này quy định.”.

Như vậy, trong trường hợp hai vợ chồng bạn đồng thuận ly hôn thì:

+ Sau khi tiến hành hòa giải để vợ chồng bạn đoàn tụ thành thì Thẩm phán sẽ ra quyết định đình chỉ giải quyết yêu cầu của họ ngay. 

+ Trường hợp khi không hòa giải đòan tụ thành kèm theo khi có đầy đủ các điều kiện như hai bên thực sự tự nguyện ly hôn, hai bên đã thỏa thuận được với nhau về việc chia hoặc không chia tài sản chung, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục con thì hết thời hạn 07 ngày, kể từ ngày lập biên bản hòa giải thành mà không có đương sự nào thay đổi ý kiến về sự thỏa thuận đó thì Thẩm phán chủ trì phiên hòa giải hoặc một Thẩm phán được Chánh án Tòa án phân công phải ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự.

Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự, Tòa án phải gửi quyết định đó cho các đương sự và Viện kiểm sát cùng cấp.

+ Trường hợp hòa giải đoàn tụ không thành và các đương sự không thỏa thuận được về việc chia tài sản, việc trông nom, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục con thì Tòa án đình chỉ giải quyết việc dân sự về công nhận thuận tình ly hôn, thỏa thuận nuôi con, chia tài sản khi ly hôn và thụ lý vụ án để giải quyết theo thủ tục chung do Bộ luật tố tụng dân sự 2015 quy định như trường hợp giải quyết đơn phương ly hôn sau đây. 

Trường hợp thứ hai: Vợ chồng bạn đơn phương ly hôn. 

Căn cứ theo Điều 28 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 như sau: 

” Điều 28. Những tranh chấp về hôn nhân và gia đình thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án

1. Ly hôn, tranh chấp về nuôi con, chia tài sản khi ly hôn; chia tài sản sau khi ly hôn.

2. Tranh chấp về chia tài sản chung của vợ chồng trong thời kỳ hôn nhân.

3. Tranh chấp về thay đổi người trực tiếp nuôi con sau khi ly hôn.

4. Tranh chấp về xác định cha, mẹ cho con hoặc xác định con cho cha, mẹ.

5. Tranh chấp về cấp dưỡng.

6. Tranh chấp về sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, mang thai hộ vì mục đích nhân đạo…”.

Và Điều 35 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 quy định như sau:

” Điều 35. Thẩm quyền của Tòa án nhân dân cấp huyện

1. Tòa án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những tranh chấp sau đây:

a) Tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình quy định tại Điều 26 và Điều 28 của Bộ luật này, trừ tranh chấp quy định tại khoản 7 Điều 26 của Bộ luật này;

b) Tranh chấp về kinh doanh, thương mại quy định tại khoản 1 Điều 30 của Bộ luật này;

c) Tranh chấp về lao động quy định tại Điều 32 của Bộ luật này.“.

Do đó, vụ án đơn phương ly hôn của vợ chồng bạn sẽ được Tòa án nhân dân cấp huyện nơi bị đơn cư trú có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm quy định của Bộ luật tố tụng dân sự 2015. Và căn cứ theo những thông tin bạn đã cung cấp, thì Tòa án đã thụ lý vụ án và đang ở trong giai đoạn hòa giải và chuẩn bị xét xử. 

Thời hạn để chuẩn bị xét xử một vụ án đơn phương ly hôn là 04 tháng, kể từ ngày thụ lý vụ án, nếu vì tính chất phức tạp hoặc do sự kiện bất khả kháng, trở ngại khách quan thì Chánh án Tòa án có thể quyết định gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử nhưng không quá 02 tháng. Trong giai đoạn chuẩn bị xét xử, Thẩm phán thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn như lập hồ sơ vụ án,  xác định tư cách đương sự, người tham gia tố tụng khác, xác định quan hệ tranh chấp giữa các đương sự và pháp luật cần áp dụng, làm rõ những tình tiết khách quan của vụ án, xác minh, thu thập chứng cứ, áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời, tổ chức phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải và thực hiện những nhiệm vụ và quyền hạn khác theo quy định của pháp luật. 

Dựa trên những căn cứ mà tòa án xác minh, thu thập Thẩm phán ra một trong các quyết định sau đây:

+ Công nhận sự thỏa thuận của các đương sự: Hết thời hạn 07 ngày, kể từ ngày lập biên bản hòa giải thành mà không có đương sự nào thay đổi ý kiến về sự thỏa thuận đó thì Thẩm phán chủ trì phiên hòa giải hoặc một Thẩm phán được Chánh án Tòa án phân công phải ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày ra quyết định công nhận sự thỏa thuận của các đương sự, Tòa án phải gửi quyết định đó cho các đương sự và Viện kiểm sát cùng cấp.

+ Tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự: Dựa trên những căn cứ theo Điều 214 Bộ luật dân sự 2015 thì trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự, Tòa án phải gửi quyết định đó cho đương sự, cơ quan, tổ chức, cá nhân khởi kiện và Viện kiểm sát cùng cấp.

+ Đình chỉ giải quyết vụ án dân sự: khi có những căn cứ như người khởi kiện rút toàn bộ yêu cầu khởi kiện hoặc nguyên đơn đã được triệu tập hợp lệ lần thứ hai mà vẫn vắng mặt, Nguyên đơn không nộp tiền tạm ứng chi phí định giá tài sản và chi phí tố tụng khác… Tòa án ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án dân sự, xóa tên vụ án đó trong sổ thụ lý và trả lại đơn khởi kiện, tài liệu, chứng cứ kèm theo cho đương sự nếu có yêu cầu; trong trường hợp này, Tòa án phải sao chụp và lưu lại để làm cơ sở giải quyết khiếu nại, kiến nghị khi có yêu cầu. Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án dân sự, Tòa án phải gửi quyết định đó cho đương sự, cơ quan, tổ chức, cá nhân khởi kiện và Viện kiểm sát cùng cấp.

+ Đưa vụ án ra xét xử: Quyết định đưa vụ án ra xét xử phải được gửi cho đương sự và Viện kiểm sát cùng cấp trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày ra quyết định.

Như vậy, trước khi mở phiên tòa, Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án dân sự phải có nghĩa vụ ra quyết định liên quan đến tất cả các giai đoạn tố tụng như tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự, quyết định tiếp tục giải quyết vụ án dân sự, quyết định đình chỉ giải quyết vụ án dân sự và gửi đến cho bạn. 

Tóm lại, do thông tin bạn cung cấp chưa đầy đủ, rõ ràng nên chúng tôi đã phân tích theo những trường hợp khác nhau và khi xem xét bạn nhận thấy Tòa án đã vi phạm thời hạn tố tụng thì bạn có quyền khiếu nại tới cơ quan nhà nước có thẩm quyền.