Thủ tục kháng án xin giảm nhẹ đối với án tử hình

Thủ tục kháng án xin giảm nhẹ đối với án tử hình. Quy định về kháng cáo, thời hạn kháng cáo, quyền kháng cáo.

Tóm tắt câu hỏi:

Xin chào luật sư, em cần luật sư tư vấn về trường hợp bạn em. Bạn em đã lỡ tay giết người theo chỉ thị của người đại ca, do từ nhỏ thương mẹ nên đi theo mẹ của anh ấy, bị mẹ xúi dục theo bămg nhóm giang hồ ấy để kiếm tiền nuôi mẹ nhiều lần lấy tiền góp về không đủ hay làm trái mệnh lệnh đều bị đánh từ nhỏ nên bây giờ người đại ca ấy ra lệnh đi lấy lỗ tai của người gây hấn với hắn mà không may vô tình đâm chết người chú của người gây hấn vì lúng túng và đại ca xúi dục phải bỏ trốn nhưng đã bị bắt. Từ nhỏ không được học hành nên cậu ấy không hiểu biết pháp luật và bị xúi dục sống trong tuổi thơ bất hạnh đầy đen tối cho nên người nhà nạn nhân thương tình tha thứ bằn đơn bãi nại xin giảm nhẹ án. Và cùng 1 số người dân hàng xóm xin giảm nhẹ cho cậu ấy vì bản chất cậu ấu bị xúi dục chứ bình thường với mọi người cậu ấy rất đàng hoàng tử tế. Nhưng được những sự giúp đỡ đó mà tòa vẫn tuyên án tử hình. Vậy luật sư cho em hỏi làm sao để kháng án có được không ạ? Tiếc thương cho số phận không được ăn học nên trong lời khai bạn ấy khai rất thật không biết tự bào chữa cho mình nên làm cho bạn ấy bị bất lợi rất nhiều vậy làm sao đây ạ tòa đã cho ra án tử hình và thời gian 7 ngày kháng án. Mong luật sư tư vấn giúp em, em xin cảm ơn. .

Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật hình sự – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Căn cứ pháp lý:

Bộ luật tố tụng Hình sự năm 2015

Bộ luật hình sự năm 2015

2. Giải quyết vấn đề:

Trước hết, bạn cần hiểu theo quy định của pháp luật Tố tụng Hình sự năm 2015 hiện hành, quyền kháng nghị thuộc về Viện Kiểm sát. Bị cáo, người bị hại, người đại diện hợp pháp của bị cáo, người bị hại có quyền kháng cáo bản án hoặc quyết định của tòa án.

Theo quy định tại khoản 1 Điều 331 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 thì “1. Bị cáo, bị hại, người đại diện của họ có quyền kháng cáo bản án hoặc quyết định sơ thẩm.” nếu xét thấy bản án hoặc quyết định sơ thẩm đó chưa thỏa đáng.

Như vậy, nếu thấy mức hình phạt đối với mình còn nặng, bạn của bạn hoàn toàn có quyền kháng cáo bản án của Tòa án.

Trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày tuyên án, hoặc kể từ ngày nhận được bản án hoặc từ ngày niêm yết bản án tại Tòa án trong trường hợp bạn của bạn vắng mặt tại phiên toà, bạn của bạn phải gửi đơn kháng cáo theo mẫu đến Tòa án đã xử sơ thẩm hoặc Toà án cấp phúc thẩm.

Như vậy, khi xét thấy hình phạt trong bản án đối với mình quá nặng, bạn của bạn có quyền kháng cáo bản án theo thủ tục phúc thẩm. Tuy nhiên, việc Tòa án cấp phúc thẩm có chấp nhận yêu cầu kháng cáo hay không còn phụ thuộc vào việc chứng minh các yêu cầu kháng cáo có căn cứ hay không?

Căn cứ theo Điều 51 Bộ luật hình sự năm 2015 để biết những yếu tố xin giảm nhẹ trách nhiệm hình sự:

“Điều 51. Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự

1. Các tình tiết sau đây là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự:

a) Người phạm tội đã ngăn chặn hoặc làm giảm bớt tác hại của tội phạm;

b) Người phạm tội tự nguyện sửa chữa, bồi thường thiệt hại hoặc khắc phục hậu quả;

c) Phạm tội trong trường hợp vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng;

d) Phạm tội trong trường hợp vượt quá yêu cầu của tình thế cấp thiết;

đ) Phạm tội trong trường hợp vượt quá mức cần thiết khi bắt giữ người phạm tội;

e) Phạm tội trong trường hợp bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của nạn nhân gây ra;

g) Phạm tội vì hoàn cảnh đặc biệt khó khăn mà không phải do mình tự gây ra;

h) Phạm tội nhưng chưa gây thiệt hại hoặc gây thiệt hại không lớn;

i) Phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng;

k) Phạm tội vì bị người khác đe dọa hoặc cưỡng bức;

l) Phạm tội trong trường hợp bị hạn chế khả năng nhận thức mà không phải do lỗi của mình gây ra;

m) Phạm tội do lạc hậu;

n) Người phạm tội là phụ nữ có thai;

o) Người phạm tội là người đủ 70 tuổi trở lên;

p) Người phạm tội là người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng;

q) Người phạm tội là người có bệnh bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình;

r) Người phạm tội tự thú;

s) Người phạm tội thành khẩn khai báo hoặc ăn năn hối cải;

t) Người phạm tội tích cực giúp đỡ các cơ quan có trách nhiệm phát hiện hoặc điều tra tội phạm;

u) Người phạm tội đã lập công chuộc tội;

v) Người phạm tội là người có thành tích xuất sắc trong sản xuất, chiến đấu, học tập hoặc công tác;

x) Người phạm tội là cha, mẹ, vợ, chồng, con của liệt sĩ, người có công với cách mạng.

2. Khi quyết định hình phạt, Tòa án có thể coi đầu thú hoặc tình tiết khác là tình tiết giảm nhẹ, nhưng phải ghi rõ lý do giảm nhẹ trong bản án.

3. Các tình tiết giảm nhẹ đã được Bộ luật này quy định là dấu hiệu định tội hoặc định khung thì không được coi là tình tiết giảm nhẹ trong khi quyết định hình phạt.”

Trong trường hợp không đồng ý với mức hình phạt của tòa án sơ thẩm đã tuyên bạn của bạn có thể làm đơn kháng cáo, yêu cầu tòa án cấp phúc thẩm xét xử lại, bạn của bạn muốn giảm hình phạt thì giả sử việc bạn của bạn là con thương binh có công với cách mạng cũng có thể được coi là 1 tình tiết giảm nhẹ nhưng phải được sự chấp nhận của các thẩm phán, ngoài tình tiết là con của người có công với cách mạng để việc xin giảm án có căn cứ hơn, bạn của bạn cần tìm thêm những tình tiết khác quy định tại điều 51 nêu trên, ví dụ như ăn năn, hối cải, có hành động khắc phục hâu quả và bồi thường thiệt hại cho nguyên đơn, trong nhà là lao động chính, phạm tội ít nghiêm trọng… Tuy nhiên, bạn lưu ý, thời hạn kháng cáo là 15 ngày, kể từ ngày tuyên án. Vì vậy, bạn của bạn cần phải gửi đơn kháng cáo trước khi hết thời hạn này.

Căn cứ theo khoản 1 Điều 332 Bộ luật tố tụng dân sự bạn của bạn có thể làm thủ tục kháng cáo theo hướng dẫn sau:

– Người kháng cáo phải gửi đơn kháng cáo đến Tòa án đã xét xử sơ thẩm hoặc Tòa án cấp phúc thẩm.

– Trường hợp bị cáo đang bị tạm giam, Giám thị Trại tạm giam, Trưởng Nhà tạm giữ phải bảo đảm cho bị cáo thực hiện quyền kháng cáo, nhận đơn kháng cáo và chuyển cho Tòa án cấp sơ thẩm đã ra bản án, quyết định bị kháng cáo.

– Người kháng cáo có thể trình bày trực tiếp với Tòa án đã xét xử sơ thẩm hoặc Tòa án cấp phúc thẩm về việc kháng cáo. Tòa án phải lập biên bản về việc kháng cáo.

– Tòa án cấp phúc thẩm đã lập biên bản về việc kháng cáo hoặc nhận được đơn kháng cáo thì phải gửi biên bản hoặc đơn kháng cáo cho Tòa án cấp sơ thẩm để thực hiện theo quy định chung.

Về thời gian kháng cáo:

– Thời hạn kháng cáo đối với bản án sơ thẩm là 15 ngày kể từ ngày tuyên án. Đối với bị cáo, đương sự vắng mặt tại phiên tòa thì thời hạn kháng cáo tính từ ngày họ nhận được bản án hoặc ngày bản án được niêm yết theo quy định của pháp luật.

– Thời hạn kháng cáo đối với quyết định sơ thẩm là 07 ngày kể từ ngày người có quyền kháng cáo nhận được quyết định.

Theo đó, vụ án của bạn bạn đã đến giai đoạn ra bản án sơ thẩm với mức hình phạt là tử hình, đây là bản án ở giai đoạn sơ thẩm, do đó thời gian kháng cáo đối với bản án sơ thẩm là 15 ngày kể từ ngày tuyên án, không phải thời gian kháng cáo là 7 ngày như bạn đề cập đến. Thời gian 7 ngày này là thời gian kháng cáo cho những quyết định sơ thẩm. 

Do quá trình bạn kể diễn biến vụ án không thấy đề cập đến vấn đề người bào chữa cho vụ án nên để đảm bảo quyền lợi cho bạn của bạn, căn cứ theo Điều 76 Bộ luật tố tụng luật hình sự năm 2015, trường hợp của bạn bạn thuộc trường hợp được chỉ định người bào chữa, Tòa án sẽ chỉ định người bào chữa bảo vệ cho bạn bạn, lúc này bạn và gia đình có thể nhờ người bào chữa giúp đỡ về mặt kháng cáo và lập văn bản kháng cáo, hướng dẫn các bước để xin giảm án cho bạn bạn.

“Điều 76. Chỉ định người bào chữa

1. Trong các trường hợp sau đây nếu người bị buộc tội, người đại diện hoặc người thân thích của họ không mời người bào chữa thì cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải chỉ định người bào chữa cho họ:

a) Bị can, bị cáo về tội mà Bộ luật hình sự quy định mức cao nhất của khung hình phạt là 20 năm tù, tù chung thân, tử hình;

b) Người bị buộc tội có nhược điểm về thể chất mà không thể tự bào chữa; người có nhược điểm về tâm thần hoặc là người dưới 18 tuổi.

2. Cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải yêu cầu hoặc đề nghị các tổ chức sau đây cử người bào chữa cho các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này:

a) Đoàn luật sư phân công tổ chức hành nghề luật sư cử người bào chữa;

b) Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước cử Trợ giúp viên pháp lý, luật sư bào chữa cho người thuộc diện được trợ giúp pháp lý;

c) Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận cử bào chữa viên nhân dân bào chữa cho người bị buộc tội là thành viên của tổ chức mình.”