Trách nhiệm trả nợ khi vay thẻ tín dụng ngân hàng

Trách nhiệm trả nợ khi vay thẻ tín dụng ngân hàng. Không sử dụng thẻ vay tín dụng thì có phải trả các loại phí không?

Tóm tắt câu hỏi:

Em đã làm 1 thẻ vay tín dụng tiêu dùng với hạn mức 16 triệu . Nhưng em chưa sử dụng thẻ, chưa mua hàng . Nhưng công ty tài chính ngày nào cũng gọi đòi nợ em . Em bảo hủy thẻ giúp em vì em không sử dụng thì ngân hàng báo phải trả hết nợ mới hủy thẻ được . Em có hỏi em không sử dụng sao phải đóng tiền thì ngân hàng trả lời đó là tiền em đăng ký bảo hiểm và tiền phí hàng tháng. Nhưng em chưa bao giờ đăng ký bảo hiểm. Xin tư vấn giúp em. Giờ em phải làm thế nào ạ? Em có phải đóng tiền không?

Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật tài chính ngân hàng – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1.Cơ sở pháp lý

Bộ luật dân sự 2015

2.Giải quyết vấn đề

Theo quy định tại Điều 463- Bộ luật Dân sự 2015 quy định về hợp đồng vay tài sản:

“Hợp đồng vay tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho vay giao tài sản cho bên vay; khi đến hạn trả, bên vay phải hoàn trả cho bên cho vay tài sản cùng loại theo đúng số lượng, chất lượng và chỉ phải trả lãi nếu có thỏa thuận hoặc pháp luật có quy định.”.

Mặt khác, theo quy định tại Điều 466- Bộ luật Dân sự 2015 quy định về nghĩa vụ của bên vay:

“1. Bên vay tài sản là tiền thì phải trả đủ tiền khi đến hạn; nếu tài sản là vật thì phải trả vật cùng loại đúng số lượng, chất lượng, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
2.Trường hợp bên vay không thể trả vật thì có thể trả bằng tiền theo trị giá của vật đã vay tại địa điểm và thời điểm trả nợ, nếu được bên cho vay đồng ý.
3.Địa điểm trả nợ là nơi cư trú hoặc nơi đặt trụ sở của bên cho vay, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
4.Trường hợp vay không có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả nợ hoặc trả không đầy đủ thì bên cho vay có quyền yêu cầu trả tiền lãi với mức lãi suất theo quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này trên số tiền chậm trả tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.
5.Trường hợp vay có lãi mà khi đến hạn bên vay không trả hoặc trả không đầy đủ thì bên vay phải trả lãi như sau:
a) Lãi trên nợ gốc theo lãi suất thỏa thuận trong hợp đồng tương ứng với thời hạn vay mà đến hạn chưa trả; trường hợp chậm trả thì còn phải trả lãi theo mức lãi suất quy định tại khoản 2 Điều 468 của Bộ luật này;
b) Lãi trên nợ gốc quá hạn chưa trả bằng 150% lãi suất vay theo hợp đồng tương ứng với thời gian chậm trả, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.”

Trước hết ta cần làm rõ một số từ chuyên môn như sau:

Chu kỳ thanh toán: Khoảng thời gian 30 ngày mà ngân hàng sẽ chốt những giao dịch phát sinh của bạn.
Thời gian ân hạn: Đây là cái thời hạn mà bạn phải trả nợ. Thường thì ngân hàng sẽ cho dư ra 15 ngày sau ngày cuối của chu kỳ thanh toán.

Ở Việt Nam, hiện nay đa số các ngân hàng/ tổ chức tín dụng ưu đãi miễn lãi “tối đa” 45 ngày. Điều này có nghĩa là ngoài 30 ngày trong chu kỳ thanh toán ra, bạn có 15 ngày nữa để trả nợ. Số ngày được miễn lãi thực tế còn phụ thuộc vào thời điểm khách hàng thực hiện từng giao dịch, loại giao dịch và ngày sao kê của sản phẩm thẻ đó.

Ví dụ: Chu kỳ thanh toán của bạn là ngày 1 đến ngày 30. Bạn mua hàng vào ngày 1/4 thì ngân hàng sẽ gửi hóa đơn thanh toán thẻ tín dụng cho bạn (billing statement) vào ngày 30/1 và trong đó sẽ báo cho bạn biết rằng ngày 15/2 (tháng 4 có 30 ngày + với 15 ngày đầu tháng 5 là 45 ngày) là hạn chót bạn phải trả tiền. Trường hợp bạn mua hàng vào ngày 15/1 thì bạn chỉ còn khoảng 30 ngày để miễn lãi. Trường hợp bạn mua hàng vào ngày 30/1 thì bạn chỉ còn khoảng 15 ngày để miễn lãi.

Cuối kỳ thanh toán, ngân hàng sẽ gửi cho bạn sao kê thẻ tín dụng có thông tin số tiền tối thiểu phải trả (minimum payment). Tùy theo mỗi ngân hàng mà số tiền này sẽ khác nhau. Hiện nay ở Việt Nam, đa số ngân hàng áp dụng số tiền tối thiểu này là 5% trên dư nợ cuối kỳ (balance) hoặc ít nhất là 50.000 đồng. Khi không trả hết tổng số tiền chi tiêu mà chỉ thanh toán mức tối thiểu (hoặc trên tối thiểu), số tiền lãi sẽ được tính dựa trên dư nợ thẻ. Chú ý, riêng các giao dịch như rút tiền mặt (cash advance) ở máy ATM thì đã bị tính lãi bắt đầu ngay tại thời điểm bạn rút rồi.

Các loại phí sử dụng thẻ:

Phí thường niên: Là phí dịch vụ hàng năm để duy trì tài khoản thẻ tín dụng và những lợi ích có được từ thẻ tín dụng. Phí thường niên được tính ngay khi quý khách nhận được thẻ và đều đặn vào ngày này mỗi năm. Tuy nhiên, tùy vào loại thẻ hay tùy vào đối tượng khách hàng, ngân hàng/ tổ chức tín dụng phát hành thẻ có thể miễn phí thường niên trọn đời cho khách hàng sử dụng thẻ.

Phí rút tiền mặt: Bạn có thể sử dụng thẻ tín dụng để rút tiền mặt tại các trụ ATM. Với mỗi lần rút tiền mặt từ thẻ, một khoản phí sẽ được tính trên số tiền bạn rút, đó chính là phí rút tiền mặt. Hiện nay dao động từ 1% – 4% trên số tiền bạn rút.

Phí phạt chậm thanh toán: Là khoản phí khách hàng thẻ tín dụng phải chịu nếu không thanh toán đủ và đúng hạn số tiền thanh toán tối thiểu. Trên sao kê hàng tháng gửi khách hàng luôn có thông tin về tổng số tiền bạn chi tiêu trong chu kỳ thanh toán, số tiền thanh toán tối thiểu và ngày đến hạn thanh toán. Ngày đến hạn là ngày cuối cùng khách hàng phải thanh toán cho ngân hàng ít nhất số tiền tối thiểu. Nếu bạn không trả được đầy đủ tiền chi tiêu, thì phải trả ít nhất là khoản tối thiểu này. Nếu không bạn sẽ bị phạt vì chậm trả nợ.

Phí vượt hạn mức tín dụng: Ngân hàng cho phép bạn sử dụng quá hạn mức cho phép với điều kiện bạn sẽ đóng khoản phí vượt hạn mức tín dụng trên phần tiền vượt. Tuỳ theo mỗi ngân hàng quy định, mức phí này có thể được quy định một mức cụ thể, hay được tính phần trăm trên số tiền vượt hạn mức tín dụng.

Phí chuyển đổi ngoại tệ: Bạn sử dụng thẻ để thanh toán cho các giao dịch bằng ngoại tệ tại nước ngoài. Số ngoại tệ này sẽ được chuyển đổi và thể hiện bằng tiền VND trên bảng sao kê và bạn phải trả thêm phí chuyển đổi ngoại tệ. Mức phí này có thể là 2% hay 3% trên số tiền của mỗi giao dịch.

Để không bị lãi và phí phạt chậm thanh toán bạn có thể chủ động lựa chọn thời điểm thực hiện các giao dịch mua bán hàng hóa dịch vụ sát với ngày sao kê của kỳ liền trước đó để tận dụng tối đa thời gian ân hạn.

Dựa vào quy định trên, mặc dù bạn không hề sử dụng thẻ vay tín dụng đó thì bạn không phải trả bất kỳ khoản lãi nào nhưng bạn vẫn phải trả các loại phí liên quan để duy trì thẻ. Do đó giữa bạn với ngân hàng vẫn phát sinh những khoản vay, Ngân hàng có quyền yêu cầu bạn trả nợ.