Tư vấn nghĩa vụ của bên nhận đặt cọc khi vi phạm hợp đồng đặt cọc?

Tư vấn nghĩa vụ của bên nhận đặt cọc khi vi phạm hợp đồng đặt cọc? Không thực hiện đúng cam kết thì phải bồi thường gấp đôi số tiền đã nhận cọc.

Tóm tắt câu hỏi:

Xin luật sư tư vấn. Tôi có nhận đặt cọc của bên B 50 triệu đồng để bán đất. Nhưng về vợ tôi không đồng ý bán, trong thỏa thuận đặt cọc có ghi. Nếu bên A không thực hiện cam kết thì phải bồi thường gấp đôi số tiền đã nhận của bên B. Vậy xin luật sư tư vấn như vậy tôi trả lại tiền đặt cọc còn phải đền bù bao nhiêu...Cảm ơn luật sư tư vấn giúp.

Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật dân sự – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Cơ sở pháp lý

– Bộ luật dân sự năm 2015

2. Giải quyết vấn đề

Đặt cọc là một hình thức bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trong giao dịch dân sự. Theo đó, người đặt cọc sẽ đưa cho người nhận đặt cọc một khoản tiền hoặc một vật có giá trị khác nhằm đảm bảo rằng mình sẽ thực hiện hợp đồng. Về bản chất, đặt cọc giống như một hình thức “giữ chỗ” để bên nhận đặt cọc không giao dịch hợp đồng với bên thứ ba. Tuy nhiên, trên thực tế có nhiều trường hợp sau khi đặt cọc thì một trong hai bên đặt cọc và nhận đặt cọc do những lý do khách quan, chủ quan mà không muốn tiếp tục giao dịch và muốn hủy bỏ hợp đồng đặt cọc. Việc hủy bỏ hợp đồng đặt cọc ít nhiều sẽ gây thiệt hại cho bên còn lại. Như vậy, để đảm bảo quyển lợi cho các bên trong giao dịch dân sự có hợp đồng đặt cọc, pháp luật quy định như thế nào?

Căn cứ theo Điều 328 Bộ luật dân sự năm 2015 quy định về đặt cọc như sau:

“Điều 328. Đặt cọc

1. Đặt cọc là việc một bên (sau đây gọi là bên đặt cọc) giao cho bên kia (sau đây gọi là bên nhận đặt cọc) một khoản tiền hoặc kim khí quý, đá quý hoặc vật có giá trị khác (sau đây gọi chung là tài sản đặt cọc) trong một thời hạn để bảo đảm giao kết hoặc thực hiện hợp đồng.

2. Trường hợp hợp đồng được giao kết, thực hiện thì tài sản đặt cọc được trả lại cho bên đặt cọc hoặc được trừ để thực hiện nghĩa vụ trả tiền; nếu bên đặt cọc từ chối việc giao kết, thực hiện hợp đồng thì tài sản đặt cọc thuộc về bên nhận đặt cọc; nếu bên nhận đặt cọc từ chối việc giao kết, thực hiện hợp đồng thì phải trả cho bên đặt cọc tài sản đặt cọc và một khoản tiền tương đương giá trị tài sản đặt cọc, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.”

Theo Khoản 2 Điều 328 Bộ luật dân sự năm 2015, nếu hợp đồng được giao kết, thực hiện thì tài sản đặt cọc được trả lại cho bên đặt cọc hoặc trừ vào nghĩa vụ trả tiền. Trường hợp bên đặt cọc từ chối giao kết, thực hiện hợp đồng thì tài sản đặt cọc thuộc về bên nhận đặt cọc. Ngược lại, bên nhận đặt cọc từ chối giao kết, thực hiện hợp đồng thì phải trả lại tài sản cho bên đặt cọc và bồi thường một khoản tiền tương đương giá trị tài sản đặt cọc. Pháp luật tôn trọng nguyên tắc thỏa thuận giữa các bên trong giao dịch dân sự nên nếu như hợp đồng đặt cọc có thỏa thuận khác thì sẽ tuân theo thỏa thuận đó.

Trong trường hợp này, bạn là bên nhận đặt cọc với số tiền là 50 triệu trong giao dịch chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Nhưng bạn không thực hiện cam kết và giao kết hợp đồng, nghĩa là bạn đã vi phạm nghĩa vụ thực hiện hợp đồng. Hợp đồng đặt cọc nêu rõ nếu vi phạm thì bên nhận đặt cọc phải bồi thường gấp đôi số tiền của bên đặt cọc. Như vậy, theo quy định của pháp luật và hợp đồng đặt cọc hai bên đã giao kết, bạn phải trả lại số tiền đặt cọc là 50 triệu cho bên đặt cọc, đồng thời bồi thường gấp đôi số tiền đặt cọc ( 50 triệu) là 100 triệu. Tổng cộng số tiền bạn phải trả lại và bồi thường cho bên đặt cọc là 150 triệu. Bên đặt cọc có quyền khởi kiện bạn ra Tòa trong trường hợp bạn không thực hiện đầy đủ nghĩa vụ trả lại tài sản đặt cọc và bồi thường vi phạm hợp đồng.