Tư vấn trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi va chạm giao thông. Căn cứ xác định trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi va chạm giao thông.
Tóm tắt câu hỏi:
Xe ba gác đậu bên lề đường nông thôn tỉnh lộ 328. Một người đàn ông điều khiển xe máy với tốc độ khá cao trong tình trạng đã uống rượu bia tông vào đuôi xe ba gác dẫn đến tử vong trên đường đi cấp cứu. Xin hỏi luật sư trong tình hình như vậy thì ai đúng ai sai ạ. Tôi xin cảm ơn.
Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật dân sự – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.
Luật sư tư vấn:
Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:
1. Căn cứ pháp lý:
2. Giải quyết vấn đề:
Hiện nay, vấn đề vi phạm giao thông đường bộ xảy ra với số lượng tăng vọt mỗi ngày, nguyên nhân chính từ chính những người cầm tay lái xe, họ không biết trước hậu quả mình sẽ gây ra khi điều khiển xe. Trường hợp phân tích ngày hôm nay chính là về vi phạm an toàn giao thông dẫn tới tai nạn, cụ thể dẫn chiếu vào tính huống bạn đưa ra, bên nào là bên có lỗi? Quy định phạt với đối tượng vi phạm là gì? Để đáp ứng những câu hỏi thắc mắc này, chúng tôi giải đáp theo căn cứ dưới đây:
Thứ nhất, xe ba gác đậu bên lề đường nông thôn tỉnh lộ 328, xe ba gác này đỗ như vậy có đúng hay không? Căn cứ theo quy định tại khoản 3, khoản 4 Điều 18 Luật giao thông đường bộ 2008:
“Điều 18. Dừng xe, đỗ xe trên đường bộ
…
3. Người điều khiển phương tiện khi dừng xe, đỗ xe trên đường bộ phải thực hiện quy định sau đây:
a) Có tín hiệu báo cho người điều khiển phương tiện khác biết;
b) Cho xe dừng, đỗ ở nơi có lề đường rộng hoặc khu đất ở bên ngoài phần đường xe chạy; trường hợp lề đường hẹp hoặc không có lề đường thì phải cho xe dừng, đỗ sát mép đường phía bên phải theo chiều đi của mình;
c) Trường hợp trên đường đã xây dựng nơi dừng xe, đỗ xe hoặc quy định các điểm dừng xe, đỗ xe thì phải dừng, đỗ xe tại các vị trí đó;
d) Sau khi đỗ xe, chỉ được rời khỏi xe khi đã thực hiện các biện pháp an toàn; nếu xe đỗ chiếm một phần đường xe chạy phải đặt ngay biển báo hiệu nguy hiểm ở phía trước và phía sau xe để người điều khiển phương tiện khác biết;
đ) Không mở cửa xe, để cửa xe mở hoặc bước xuống xe khi chưa bảo đảm điều kiện an toàn;
e) Khi dừng xe, không được tắt máy và không được rời khỏi vị trí lái;
g) Xe đỗ trên đoạn đường dốc phải được chèn bánh.
4. Người điều khiển phương tiện không được dừng xe, đỗ xe tại các vị trí sau đây:
a) Bên trái đường một chiều;
b) Trên các đoạn đường cong và gần đầu dốc tầm nhìn bị che khuất;
c) Trên cầu, gầm cầu vượt;
d) Song song với một xe khác đang dừng, đỗ;
đ) Trên phần đường dành cho người đi bộ qua đường;
e) Nơi đường giao nhau và trong phạm vi 5 mét tính từ mép đường giao nhau;
g) Nơi dừng của xe buýt;
h) Trước cổng và trong phạm vi 5 mét hai bên cổng trụ sở cơ quan, tổ chức;
i) Tại nơi phần đường có bề rộng chỉ đủ cho một làn xe;
k) Trong phạm vi an toàn của đường sắt;
l) Che khuất biển báo hiệu đường bộ.”
Theo quy định trên, để xác minh xe ba gác có vi phạm lỗi khi đậu xe bên lề đường nông thôn hay không, cần xác minh xem chủ xe ba gác có vi phạm gì so với quy định tại khoản 3 khoản 4 ở trên hay không, như: đậu xe không có tín hiệu báo cho người điều khiển phương tiện khác biết, xe ba gác đỗ trên phần đường dành cho người đi bộ qua đường, xe ba gác đỗ che khuất biển báo hiệu đường bộ… Nếu có vi phạm những nỗi trên xe ba gác sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định tại Nghị định 46/2016/NĐ-CP.
Thứ hai, một người đàn ông điều khiển xe máy với tốc độ khá cao trong tình trạng đã uống rượu bia tông vào đuôi xe ba gác dẫn đến tử vong. Trường hợp này cần xác minh nguyên nhân dẫn đến tai nạn từ phía nào, và bị tác động từ đâu.
Theo như thông tin bạn đưa ra, người điều khiển xe máy đi với tốc độ khá cao, trong tình trạng có nồng độ cồn cao trong người. Những thông tin này cần được kiểm tra chính xác từ phía cơ quan công an, tốc độ dự liệu lúc đó họ đi là bao nhiêu? Mức nồng độ cồn trong người họ lúc đó có là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng họ không nhận thức được hành vi của mình khi điều khiển xe nên đâm vào chiếc xe ba gác kia hay không? Nếu cơ quan công an điều tra kết luận lỗi dẫn đến tai nạn là từ phía người điều khiển xe máy, bên chịu trách nhiệm là bên người bị nạn này. Do đó, không truy cứu trách nhiệm hình sự và trách nhiệm dân sự với bên xe ba gác, căn cứ theo quy định tại khoản 2 Điều 584 Bộ luật dân sự năm 2015:
“Điều 584. Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại
…
2. Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.”
Như vậy, xe ba gác không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại về tính mạng phát sinh hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại.
Nếu cơ quan công an điều tra xác minh, lỗi một phần từ phía bên đỗ xe ba gác, đỗ sai quy định của pháp luật là một phần nguyên nhân dẫn đến vụ tai nạn này. Ngoài việc bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi lỗi vi phạm quy định về giao thông đường bộ còn phát sinh trách nhiệm bồi thường dân sự theo quy định tại khoản 1 Điều 584 Bộ luật dân sự năm 2015:
“Điều 584. Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại
1. Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.”
Để đưa ra mức bồi thường phù hợp với quy định bên phía xe ba gác có thể tham khảo thêm Điều 591 Bộ luật dân sự năm 2015 bao gồm các khoản: Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm theo quy định tại Điều 590 của Bộ luật này; Chi phí hợp lý cho việc mai táng; Tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng; Một khoản tiền khác để bù đắp tổn thất về tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người bị thiệt hại.
Người chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại có thể được giảm mức bồi thường nếu không có lỗi hoặc có lỗi vô ý và thiệt hại quá lớn so với khả năng kinh tế của mình.
Nếu người lái xe máy chết nguyên nhân chính dẫn đến cái chết là do bên phía chiếc xe ba gác đang đỗ bên lề đường kia ngoài việc phải chịu trách nhiệm dân sự còn phải chịu trách nhiệm hình sự. Căn cứ theo quy định tại Khoản 72 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017:
“Điều 1. Sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số điều của Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13
…
72. Sửa đổi, bổ sung Điều 260 như sau:
“Điều 260. Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ1. Người nào tham gia giao thông đường bộ mà vi phạm quy định về an toàn giao thông đường bộ thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm:
a) Làm chết 01 người hoặc gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 01 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên;
b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe cho 02 người với tỷ lệ tổn thương cơ thể của mỗi người từ 31% đến 60%;
c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe cho 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%;
d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.”
Như vậy, ngoài việc phải bồi thường thiệt hại cho bên bị hại thì chủ xe ba gác còn phải chịu án hình sự khi vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ làm chết người mức phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.
Bạn cũng có thể tham khảo thêm thông tin các dịch vụ tư vấn về luật dân sự của chúng tôi:
- Tư vấn pháp luật dân sự trực tuyến miễn phí qua tổng đài điện thoại
- Luật sư tư vấn pháp luật dân sự trực tuyến qua email, bằng văn bản
- Luật sư tư vấn luật dân sư tại văn phòng và tại nơi khách hàng yêu cầu
- Các dịch vụ Luật sư tư vấn - tranh tụng uy tín khác của Luật Dương Gia!
Trân trọng cám ơn!