Tư vấn việc phân chia tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn

Nhà xây dựng sau khi ly thân có là tài sản riêng của vợ hoặc chồng?

Tóm tắt câu hỏi:

Chào luật sư ạ. E muốn hỏi về vấn đề phân chia tài sản âu li hôn ạ. Chuyện là bố mẹ em li thân đc 17 năm rồi, bố em lấy vợ khác, và ở ngoài trang trại của hợp tác xã. Con đất và nhà trong làng thì để cho mẹ em ở. Nhưng sau khi ly thân 3 năm thì mẹ em đi làm ăn xa và để nhà trống. Nay mẹ em về muốn xây nhà ở nửa miếng đất đó, nhưng đó là tiền riêng của mẹ em làm ra. Luật sư cho e hỏi: nếu sau này có li hôn thì cái nhà mẹ em xây lên có phải phân chia tài sản không ạ? Mẹ em muốn chứng minh cái nhà đó là tài sản riêng của mẹ em thì pải làm như thế nào ạ? Gia đình em rất mong sớm nhận đc sự tư vấn của luật sư ạ. Gia đình em xin chân thành cảm ơn !

Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật hôn nhân – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Cơ sở pháp lý

Luật hôn nhân và gia đình năm 2014

2. Giải quyết vấn đề

Các cặp vợ chồng thường lầm tưởng rằng ly thân là có thẩm chấm dứt quan hệ hôn nhân giữa vợ và chồng mà không để ý đến việc ly hôn, điều này dẫn đến những tranh chấp về tài sản chung và tài sản riêng của vợ, chồng sau này. Cụ thể với trường hợp của mẹ bạn:

Tại Điều 33 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định về tài sản chung vợ chồng:

“1. Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân, trừ trường hợp được quy định tại khoản 1 Điều 40 của Luật này; tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và tài sản khác mà vợ chồng thỏa thuận là tài sản chung

Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng…

3. Trong trường hợp không có căn cứ để chứng minh tài sản mà vợ, chồng đang có tranh chấp là tài sản riêng của mỗi bên thì tài sản đó được coi là tài sản chung.”

Theo đó, tài sản do vợ chồng tạo ra, thu nhập từ hoạt động sản xuất kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập khác như tiền lương, tiền thưởng được hình thành trong thời kỳ hôn nhân. Thời kỳ hôn nhân theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình là khoảng thời gian tồn tại quan hệ vợ chồng được tính từ ngày đăng ký kết hôn đến ngày chấm dứt hôn nhân. Hiện tại, bố mẹ bạn mới chỉ ly thân mà chưa ly hôn nên hai người vẫn đang trong thời kỳ hôn nhân. Do đó, phần đất này là đất được bố mẹ bạn mua trong thời kỳ hôn nhân hay đó là tài sản do mẹ bạn được tặng cho riêng hay thừa kế riêng để xác định đâu là tài sản chung đâu là tài sản riêng trong thời kỳ hôn nhân. Tại Điều 43 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định:

“1. Tài sản riêng của vợ, chồng gồm tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn; tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản được chia riêng cho vợ, chồng theo quy định tại các điều 38, 39 và 40 của Luật này; tài sản phục vụ nhu cầu thiết yếu của vợ, chồng và tài sản khác mà theo quy định của pháp luật thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng.

2. Tài sản được hình thành từ tài sản riêng của vợ, chồng cũng là tài sản riêng của vợ, chồng. Hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng trong thời kỳ hôn nhân được thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 33 và khoản 1 Điều 40 của Luật này.”

Phần đất này hình thành trong thời kỳ hôn nhân nên sẽ là tài sản chung của bố mẹ bạn và nếu mẹ bạn được thừa kế riêng, tặng cho riêng sẽ là tài sản riêng của mẹ bạn. Nhà trên đất là tài sản gắn liền với đất, mẹ bạn xây dựng lên phần đất thuộc sở hữu chung mà không chứng minh được đây là tài sản do mẹ bạn tự xây hoặc không có thỏa thuận bằng văn bản của bố mẹ bạn được công chứng, chứng thực thì khi xây dựng căn nhà này thì bố bạn cũng sẽ có phần trong đó. Đó là tài sản riêng của mẹ bạn thì bạn phải chứng minh được số tiền xây dựng căn nhà này của mẹ bạn có nguồn gốc từ tài sản riêng như ông bà ngoại tặng cho riêng con gái hoặc được hình thành từ việc bán đất có trước thời kỳ hôn nhân hay đất của ông bà ngoại tặng cho riêng nếu không có văn bản thỏa thuận của bố với mẹ bạn. Ngược lại, tài sản của bố bạn hiện nay cũng sẽ được xác định tương tự như tài sản của mẹ bạn, do đó, hai bên có thể thương lượng, thỏa thuận với nhau về vấn đề này.