Xe công nông chở hàng mất phanh gây tai nạn giao thông, chủ hàng có trách nhiệm bồi thường?

Xe công nông chở hàng mất phanh gây tai nạn giao thông, chủ hàng có trách nhiệm bồi thường? Bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra.

Tóm tắt câu hỏi:

Xin chào luật sư. Mấy hôm trước bố em có thuê xe (công nông) để đi chở củi. Nhưng người lái xe trên đường đi đến địa điểm đã hẹn do xe tài xế đó mất phanh khi đang lên dốc nên bị lùi xe dẫn đến đổ xe và tử vong. Nhà tài xế kiện bố em, Vậy em hỏi trong trường hợp này bố em có trách nhiệm như thế nào?

Câu hỏi được biên tập và đăng tải bởi Bộ phận tư vấn về pháp luật dân sự – Phòng trợ giúp pháp lý trực tuyến miễn phí của Công ty Luật TNHH Dương Gia.

Luật sư tư vấn:

Cám ơn bạn đã gửi câu hỏi của mình đến Ban biên tập – Phòng tư vấn trực tuyến của Công ty LUẬT DƯƠNG GIA. Với thắc mắc của bạn, Công ty LUẬT DƯƠNG GIA xin được đưa ra quan điểm tư vấn của mình như sau:

1. Căn cứ pháp lý

Bộ luật dân sự 2015

2. Giải quyết vấn đề

Nguồn nguy hiểm cao độ được quy định tại Khoản 1 Điều 601 Bộ luật dân sự 2015 bao gồm:

“Điều 601. Bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra

1. Nguồn nguy hiểm cao độ bao gồm phương tiện giao thông vận tải cơ giới, hệ thống tải điện, nhà máy công nghiệp đang hoạt động, vũ khí, chất nổ, chất cháy, chất độc, chất phóng xạ, thú dữ và các nguồn nguy hiểm cao độ khác do pháp luật quy định.

Chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ phải vận hành, sử dụng, bảo quản, trông giữ, vận chuyển nguồn nguy hiểm cao độ theo đúng quy định của pháp luật.

2. Chủ sở hữu nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại do nguồn nguy hiểm cao độ gây ra; nếu chủ sở hữu đã giao cho người khác chiếm hữu, sử dụng thì người này phải bồi thường, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.

3. Chủ sở hữu, người chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại cả khi không có lỗi, trừ trường hợp sau đây:

a) Thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi cố ý của người bị thiệt hại;

b) Thiệt hại xảy ra trong trường hợp bất khả kháng hoặc tình thế cấp thiết, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

4. Trường hợp nguồn nguy hiểm cao độ bị chiếm hữu, sử dụng trái pháp luật thì người đang chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ trái pháp luật phải bồi thường thiệt hại.

Khi chủ sở hữu, người chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ có lỗi trong việc để nguồn nguy hiểm cao độ bị chiếm hữu, sử dụng trái pháp luật thì phải liên đới bồi thường thiệt hại.”

Xe công nông khi tham gia giao thông được xác định là nguồn nguy hiểm cao độ. Việc sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ gây ra tai nạn chết người sẽ đặt ra trách nhiệm bồi thường thiệt hại theo quy định tại Điều 601 Bộ luật dân sự 2015 như sau:

Chủ sở hữu, người chiếm hữu, sử dụng nguồn nguy hiểm cao độ phải bồi thường thiệt hại cả khi không có lỗi, trừ trường hợp:

– Thiệt hại xảy ra hoàn toàn do lỗi cố ý của người bị thiệt hại;

– Thiệt hại xảy ra trong trường hợp bất khả kháng hoặc tình thế cấp thiết, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.

Như vậy, trong trường hợp của bố bạn, người bị thiệt hại là người tài xế và việc thiệt hại xảy ra không phải hoàn toàn do lỗi cố ý của người này cũng như không do trường hợp bất khả kháng hoặc tình thế cấp thiết, bởi lẽ trước khi đưa vào sử dụng xe công nông, người lái xe có trách nhiệm kiểm tra chất lượng xe: phanh, lốp… nên việc xe nổ lốp phải là điều người lái xe nhận thấy trước, không thể xác định là trường hợp bất khả kháng/ tình thế cấp thiết để miễn trừ trách nhiệm. Do vậy, chủ sở hữu, sử dụng xe có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cả khi không có lỗi.

Người lái xe này là người làm công cho bố bạn theo hợp đồng thuê chở củi, do vậy trách nhiệm bồi thường cũng đặt ra với bố bạn theo quy định tại Điều 600 Bộ luật dân sự 2015 như sau:

“Cá nhân, pháp nhân phải bồi thường thiệt hại do người làm công, người học nghề gây ra trong khi thực hiện công việc được giao và có quyền yêu cầu người làm công, người học nghề có lỗi trong việc gây thiệt hại phải hoàn trả một khoản tiền theo quy định của pháp luật.”

Như vậy, bố bạn sẽ có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người bị thiệt hại, tức người lái xe này. Tuy nhiên có thể được giảm một phần bồi thường do việc gây ra tai nạn cũng xuất phát một phần từ lỗi của người đó.

Mức bồi thường thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm do các bên tự thỏa thuận, bao gồm:

– Chi phí hợp lý cho việc mai táng;

– Tiền cấp dưỡng cho người mà người lái xe có nghĩa vụ cấp dưỡng;

– Thiệt hại khác do luật quy định;

– Bù đắp tổn thất tinh thần cho những người thân thích thuộc hàng thừa kế thứ nhất bao gồm cha, mẹ, vợ, con của người lái xe. Mức bù đắp tổn thất tinh thần sẽ do bố bạn và gia đình người tài xế thỏa thuận, trường hợp không thỏa thuận được thì tối đa không quá 100 lần mức lương cơ sở, tức 139.000.000 đồng.